Viêm phế quản ở trẻ sơ sinh: Nguyên nhân, dấu hiệu, điều trị

Viêm phế quản ở trẻ sơ sinh thường sẽ tự khỏi nhưng nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách thì vẫn có thể gây ra biến chứng nguy hiểm. Chính vì vậy cha mẹ hãy cùng Docosan tìm hiểu kỹ hơn về các căn bệnh này qua bài viết dưới đây.

Viêm phế quản ở trẻ sơ sinh là gì?

Phế quản là một ống dẫn khí nằm trong đường hô hấp dưới của con người. Đây là cơ quan nối tiếp bên dưới khí quản, sau đó sẽ phân thành các nhánh nhỏ sâu bên trong phổi tạo nên cây phế quản. Nhiệm vụ chính của phế quản là dẫn khí vào phổi.

Bệnh viêm phế quản ở trẻ sơ sinh là tình trạng niêm mạc ống phế quản bị kích thích phồng lên, tăng tiết dịch nhầy làm bít tắc phế quản, thường gặp ở trẻ sơ sinh, những bé sinh non, còi xương, hoặc bị suy dinh dưỡng hay là các trẻ đang bị bệnh cúm, sởi, ho gà,…, do nhiều nguyên nhân khác nhau có thể kể đến gồm:

• Nguyên nhân thường gặp nhất của viêm phế quản cấp ở trẻ sơ sinh là do sự xâm nhập của vi khuẩn từ môi trường bên ngoài vào trong niêm mạc đường hô hấp. Các vi khuẩn thường gây viêm đường hô hấp bao gồm: Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae, Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia pneumoniae, …   
• Bên cạnh đó cũng có một số trường hợp viêm đường hô hấp do virus như: HSV, Coronavirus, Enterovirus, …
• Hoặc do các tác nhân vật lý như: do nhiệt, xạ trị, chấn thương lồng ngực, không khí quá khô, hoặc không khí ô nhiễm, quá ẩm, quá nóng, …
• Và các tác nhân hóa học như: chất kích ứng ở dạng khí, bụi, hoá chất, khói thuốc lá, khói xe,… 
• Ngoài ra các nguyên nhân bên trong cơ thể gây ra sự hoại tử các mô hô hấp như: tắc nghẽn, xuất huyết mạch máu phổi, viêm tắc động mạch phổi, …

Dấu hiệu viêm phế quản ở trẻ sơ sinh

Biểu hiện viêm phế quản ở trẻ sơ sinh thường gồm các Hội chứng bệnh và triệu chứng bệnh sau:

• Hội chứng tắc nghẽn hô hấp dưới: bé bị viêm phế quản thở khò khè, khó thở thì thở ra, nghe phổi có ran ngáy hoặc ran rít
• Thường sẽ có Hội chứng đáp ứng Viêm toàn thân nếu viêm đường hô hấp trên do nhiễm vi khuẩn: sốt > 38 độ C hoặc < 36 độ C, nhịp tim > 90 nhịp/phút, nhịp thở > 20 lần/phút, …
• Nếu nguyên nhân do siêu vi, người bệnh có Hội chứng nhiễm siêu vi: sốt, mệt mỏi, đau nhức cơ, nhức đầu, …
• Nặng hơn nữa có thể dẫn đến Hội chứng suy hô hấp cấp: khó thở, nhịp thở > 30 lần/phút, co kéo cơ hô hấp phụ, …
• Triệu chứng liên quan đến phế quản: ho khan, ho kèm theo đờm, nặng tức ngực.
• Nếu bệnh tiến triển nặng có tổn thương phổi: khó thở, đau ngực khi hít sâu, ho khạc đờm, ho ra máu.

Dấu hiệu trẻ sơ sinh bị viêm phế quản thường biểu hiện khác nhau qua từng giai đoạn:

• Giai đoạn khởi phát: viêm xuất tiết đường hô hấp trên và có Hội chứng nhiễm siêu vi
• Giai đoạn viêm khô: kéo dài 1-3 ngày, ho, khó khạc đờm, khó thở, cảm giác đau rát sau xương ức
• Giai đoạn viêm tiết dịch: tương tự triệu chứng giai đoạn viêm khô nhưng lúc này đàm dễ đẩy ra ngoài hơn
• Triệu chứng: sốt nhẹ, nhức đầu, đau mỏi khắp cơ thể, ho khan hoặc đờm trắng, có thể ho ra máu do khạc đờm nhiều gây tổn thương niêm mạc, xuất hiện khi có sự thay đổi nhiệt độ không khí, khó thở, đau ngực, … Bệnh thường tự khỏi sau vài tuần lễ, hô hấp bình thường sau 20-30 ngày

Điều trị viêm phế quản ở trẻ sơ sinh như thế nào?

Trẻ sơ sinh bị viêm phế quản phải làm sao? – là câu hỏi chung của các bậc phụ huynh có con nhỏ không may mắc bệnh.

Trẻ sơ sinh bị viêm phế quản có thể tự khỏi nếu được điều trị sớm và đúng cách. Để chữa dứt điểm bệnh, cha mẹ cần chăm sóc trẻ ngay từ khi bắt đầu có triệu chứng đầu tiên, cách điều trị cơ bản là điều trị triệu chứng:

• Sốt: Phổ biến là acetaminophen (paracetamol) và ibuprofen. Chỉ nên dùng thuốc hạ sốt khi sốt cao (từ 38,5 độ trở lên) và có chỉ định của bác sĩ, đặc biệt là bệnh nhi, bố mẹ không nên tự cho con dùng thuốc hạ sốt khi chưa được bác sĩ cho phép.
• Ho: Các thuốc giảm ho chủ yếu là Dextromethorphan, Terpin codein… được sử dụng trong các trường hợp ho nhiều gây mệt mỏi, mất ngủ… Người bệnh không nên lạm dụng thuốc ho vì có thể làm mất phản xạ ho tự nhiên của cơ thể. Đặc biệt, không khuyến khích dùng thuốc ho cho trẻ dưới 18 tuổi vì có thể gây ức chế hô hấp.
• Đờm: Thuốc loãng đờm thường được sử dụng là acetylcystein, bromhexin, carbocystein… giúp dễ đẩy đờm ra khỏi đường dẫn khí hơn.
• Khó thở, co thắt phế quản: Dùng thuốc giãn phế quản như Theophyllin, Salbutamol… dạng khí dung.

Và bố mẹ nên phối hợp chung với một số phương pháp sau:

• Cho trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và cho trẻ bú bất kì khi nào trẻ đói.
• Vệ sinh mũi cho trẻ bằng nước muối sinh lý 0,9% dạng nhỏ mũi.

• Hạ sốt cho trẻ bằng cách chườm ấm toàn thân.  
• Đảm bảo môi trường sống cho trẻ luôn sạch sẽ. Tránh cho trẻ hít phải các mùi hóa chất độc hại như bụi bẩn, đặc biệt là không cho trẻ hít phải khói thuốc lá độc hại.
• Nếu cho trẻ nằm điều hòa, cần điều chỉnh nhiệt độ cho phù hợp, chỉ nên chênh lệch với nhiệt độ bên ngoài 2 – 3 độ C. Không nên để cho điều hòa hướng thẳng vào cơ thể của trẻ và cũng không nên cho trẻ nằm lâu trong phòng điều hòa. Nếu trẻ nằm quạt, nên dùng quạt nhẹ, bật cho quạt quay để không khí khoáng nhẹ.
• Giữ ấm cho trẻ khi thời tiết giao mùa. Không nên mặc quần áo quá dày và không thấm được mồ hôi làm trẻ dễ bị cảm lạnh.

Bệnh viêm phế quản ở trẻ sơ sinh chủ yếu do virus gây nên, vì vậy, dùng kháng sinh thường không có tác dụng. Chỉ dùng kháng sinh khi có chỉ định của bác sĩ, thường sẽ được chỉ định dùng nếu trẻ đang trong tình trạng sau:

• Ho kéo dài trên 7 ngày.
• Ho, khạc đờm mủ rõ.
• Viêm phế quản cấp ở trẻ có bệnh mạn tính nặng như suy tim, hen.
• Chọn kháng sinh tùy thuộc mô hình vi khuẩn và tình hình kháng thuốc tại địa phương.

Viêm phế quản ở trẻ sơ sinh thường gặp ở trẻ sơ sinh, những bé sinh non, còi xương, hoặc bị suy dinh dưỡng hay là các trẻ đang bị bệnh cúm, sởi, ho gà,…, do nhiều nguyên nhân khác nhau, các triệu chứng hô hấp đa dạng tùy thuộc vào tác nhân gây bệnh. Trẻ bị viêm phế quản có thể tự khỏi nếu được điều trị sớm và đúng cách bằng các toa thuốc bác sĩ chỉ định và đồng thời bố mẹ cũng nên áp dụng các biện pháp mà chúng tôi nêu phía trên để giúp trẻ mau hồi phục nhất.

Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.

Nguồn: indembassy.com.vn