Tổng quan xét nghiệm chức năng thận

Xét nghiệm chức năng thận là một trong những xét nghiệm quan trọng để kiểm tra sức khỏe của thận cũng như cơ thể của bạn. Bài viết sau đây của Doctor có sẵn sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về xét nghiệm này.

Thận có thể mắc các bệnh gì?

Thận của bạn đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe của bạn. Công việc quan trọng nhất của nó là lọc các chất thải ra khỏi máu và đào thải chúng ra khỏi cơ thể dưới dạng nước tiểu. Qua đó, thận giúp kiểm soát lượng nước và các khoáng chất cần thiết trong cơ thể. Ngoài ra, nó còn đóng góp vào việc sản xuất: vitamin D, tế bào hồng cầu và hormone điều hòa huyết áp

Thận bị tổn thương làm ảnh hưởng chức năng của nó. Nó không thể lọc chất thải đúng cách, khiến chất thải tồn đọng lại trong cơ thể và gây ra các triệu chứng nguy hiểm.

Các triệu chứng sau đây có thể cho thấy thận của bạn đang có vấn đề:

  • Huyết áp cao.
  • Phù bàn tay và bàn chân.
  • Đi tiểu cảm thấy đau.
  • Đi tiểu ra máu.
  • Tiểu nhiều lần.
  • Khó khăn khi bắt đầu đi tiểu.
Tổng quan xét nghiệm chức năng thận .1
Phù trong bệnh thận

Một triệu chứng đơn lẻ cũng có thể cho thấy thận của bạn không hoạt động bình thường. Vì vậy khi có các triệu chứng trên, bạn nên đến các cơ sở y tế để được xét nghiệm, chẩn đoán và điều trị kịp thời

Xét nghiệm chức năng thận là gì?

Xét nghiệm chức năng thận là xét nghiệm từ nước tiểu hoặc máu của bạn để giúp chẩn đoán và theo dõi các vấn đề của thận.

Thông thường, các bác sĩ sẽ yêu cầu nhiều hơn một chỉ số xét nghiệm cùng  lúc để có thể chẩn đoán tổng quát về chức năng tổng thể của thận. Kết quả xét nghiệm chức năng thận bất thường không phải lúc nào chắc chắn rằng bạn đang bị bệnh thận. Hãy đến tư vấn bác sĩ để được giải thích cụ thể về tình trạng sức khỏe.

Kiểm tra chức năng thận định kỳ có thể giúp xác định các vấn đề trong giai đoạn rất sớm và ngăn chặn sự tiến triển của bệnh.

Tại sao bạn nên xét nghiệm chức năng thận?

Các xét nghiệm chức năng thận được thực hiện vì nhiều lý do, bao gồm một số lý do đơn giản như khám sức khỏe định kỳ hàng năm, hoặc nghi ngờ nhiễm trùng đường tiết niệu. Chúng cũng có thể được thực hiện như một xét nghiệm sàng lọc cho một bệnh nhân để theo dõi sau phẫu thuật.

Dù không có triệu chứng của bệnh thận, những đối tượng nguy cơ cao nên xét nghiệm chức năng thận định kỳ hằng năm:

  • Những người mắc bệnh tiểu đường, tiền tiểu đường, tăng huyết áp hoặc tiền tăng huyết áp.
  • Tất cả người lớn từ 50 tuổi trở lên, đặc biệt là những người có tiền sử gia đình mắc bệnh thận, tiểu đường và / hoặc huyết áp cao.

Các loại xét nghiệm chức năng thận

Tổng phân tích nước tiểu

Xét nghiệm này có thể xác định sự hiện diện của nhiều chất không mong muốn trong nước tiểu, chẳng hạn như: máu, mủ, vi khuẩn, đường và protein.

Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy có chất lạ, có thể thận của bạn đang mắc một số vấn đề.

Ngoài ra, có nhiều lý do có thể khiến protein trong nước tiểu của bạn chẳng hạn như tập luyện thể chất nặng, không phải tất cả đều liên quan đến bệnh tật.

Xét nghiệm creatinine huyết thanh và nước tiểu

Xét nghiệm này kiểm tra xem liệu creatinine có tích tụ trong máu và cả trong nước tiểu của bạn hay không. Thận thường lọc hoàn toàn creatinine khỏi máu, cho nên mức độ cao của creatinine có thể gợi ý bệnh thận.

Ở phụ nữ, mức creatinine cao hơn 1,2 miligam / decilit (mg / dL)  và ở nam giới cao hơn 1,4 mg / dL là dấu hiệu của vấn đề về thận.

Các bác sĩ sẽ so sánh lượng creatine trong máu với mức creatine trong nước tiểu để đánh giá rõ hơn về chức năng lọc chất thải của thận.

Xét nghiệm microalbumin niệu hoặc tỷ lệ albumin-creatine

Cả hai xét nghiệm này đều giúp xác định mức độ albumin trong nước tiểu

Albumin là một loại protein trong máu. Nếu thận lọc quá nhiều albumin trong nước tiểu, đó có thể là chức năng của thận đang hoạt động chưa đúng.

Mức albumin trong nước tiểu từ 30mg /g trở lên là dấu hiệu của bệnh thận.

Protein niệu vi lượng (microalbumin niệu) là một xét nghiệm chuyện sâu hơn hơn, có thể phát hiện một lượng nhỏ protein trong nước tiểu. Qua đó giúp tầm soát và chẩn đoán sớm các tổn thương thận.

Nitơ urê máu (BUN)

Xét nghiệm BUN đo lượng nitơ trong máu.

Mức BUN bình thường là từ 7 đến 20 mg / dL. Giá trị cao hơn có thể gợi ý một số vấn đề sức khỏe khác nhau.

Tuy nhiên, không phải tất cả các xét nghiệm BUN tăng cao là do tổn thương thận. Các loại thuốc như aspirin liều cao và một số loại kháng sinh cũng có thể làm tăng chỉ số BUN của bạn. Hãy nói với bác sĩ các loại thuốc bạn đang sử dụng và bạn có thể phải cần ngừng chúng trong vài ngày trước khi thử nghiệm.

Độ lọc cầu thận GFR ước tính

Thử nghiệm này ước tính xem thận của bạn đang lọc chất thải tốt như thế nào. Thử nghiệm xác định tỷ lệ bằng cách xem xét các yếu tố, chẳng hạn như:

  • Mức creatinine
  • Tuổi
  • Giới tính
  • Chiều cao
  • Cân nặng

Bất kỳ kết quả nào thấp hơn 60 mililit / phút / 1,73m 2 đều có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh thận.

Tổng quan xét nghiệm chức năng thận .2
Xét nghiệm độ lọc cầu thận GFR

Cách thức thực hiện xét nghiệm chức năng thận

Các xét nghiệm chức năng thận thường yêu cầu lấy mẫu nước tiểu trong 24 giờ và xét nghiệm máu.

Mẫu nước tiểu 24 giờ

Vào buổi sáng ngay khi vừa thức dậy, hãy đi tiểu vào thùng chứa. Quá trình thu thập nước tiểu này kéo dài 24 giờ. Sau đó làm theo hướng dẫn của bác sĩ về nơi gửi mẫu.

Mẫu máu

Nhân viên y tế sẽ dùng kim lấy máu ở khu vực tĩnh mạch ở cánh tay bạn. Máu sẽ chảy vào một ống nghiệm sẽ được gửi đi phân tích. Bạn có thể cảm thấy đau khi lấy máu và xung quanh vết đâm có thể xuất hiện vết bầm tím trong vài ngày sau.

Ý nghĩa xét nghiệm chứng năng thận

Những giá trị tham chiếu bình thường so với kết quả sẽ khác nhau giữa các cơ sở xét nghiệm và có thể hơi khác nhau đối với nam giới, nữ giới và trẻ em.

Nếu một hoặc nhiều kết quả xét nghiệm chức năng thận của bạn không bình thường, bạn hãy đến gặp bác sĩ để được giải thích cụ thể. Đó có thể do một số bệnh lý khác nhau gây ra như là:

  • Nhiễm trùng thận hoặc bàng quang
  • Bệnh thận
  • Sỏi thận
  • Bệnh tiểu đường

Bác sĩ cũng sẽ sử dụng những kết quả xét nghiệm chức năng thận để đánh giá và theo dõi điều trị đối với các bệnh thận.

Chi phí xét nghiệm chức năng thận

Xét nghiệm chức năng thận là một trong những xét nghiệm thường quy của kiểm tra sức khỏe định kỳ, nên hầu hết đều có bảo hiểm y tế. Vì vậy, bản chỉ phải trả một chi phí tương đối ít. Nếu bạn không có bảo hiểm y tế, chi phí sẽ dao động từ khoảng 100.000 đồng đến 500.000 đồng.

Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Doctor có sẵn Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch khám với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.

TÀI LIỆU THAM KHẢO