Dị ứng đạm sữa bò sẽ có những triệu chứng biểu hiện và mức độ nghiêm trọng khác nhau tùy cơ địa mỗi bé. Cha mẹ cần phân biệt triệu chứng dị ứng đạm sữa bò với triệu chứng không dung nạp sữa để có cách xử trí phù hợp. Dấu hiệu nhận biết trẻ bị dị ứng sữa được tổng hợp trong bài viết sau đây của Doctor có sẵn.
Tóm tắt nội dung
Dị ứng đạm sữa bò là gì?
Khi trẻ bị dị ứng sữa, có nghĩa là hệ thống miễn dịch của trẻ, vốn thường chống lại nhiễm trùng, phản ứng quá mức với các protein (chất đạm) trong sữa bò. Mỗi khi trẻ bị ọc sữa, cơ thể nghĩ rằng những protein này là kẻ xâm lược có hại và làm việc chăm chỉ để chống lại chúng. Điều này gây ra phản ứng dị ứng đạm sữa bò.
Đạm sữa bò có trong hầu hết các loại sữa công thức dành cho trẻ em. Trẻ bị dị ứng sữa công thức thường xuất hiện các triệu chứng đầu tiên vài ngày đến vài tuần sau lần đầu tiên trẻ được uống sữa công thức làm từ sữa bò. Trẻ sơ sinh bú sữa mẹ có nguy cơ bị dị ứng sữa thấp hơn trẻ sơ sinh bú sữa công thức.
Triệu chứng bé bị dị ứng đạm sữa bò
Phụ huynh cần phân biệt “sự không dung nạp sữa” và “dị ứng sữa”. Triệu chứng của hai vấn đề này tuy giống nhau nhưng hậu quả khác nhau. Cụ thể là:
- Không dung nạp sữa
- Triệu chứng: phân lỏng, có máu trong phân, tiêu chảy, cáu kỉnh – xuất hiện vài giờ đến vài ngày sau khi uống sữa
- Hậu quả: trẻ cảm thấy mệt mỏi, bỏ ăn, bụng trương to đầy hơi nhưng các triệu chứng sẽ giảm sau vài giờ.
Không dung nạp sữa do không dung nạp lactose xảy ra khi cơ thể tạo ra quá ít enzyme lactase – cần cho việc phân hủy lactose. Khi không có đủ lactase trong cơ thể, lactose không bị phân hủy trong ruột non, và nó sẽ đi vào ruột già, bị vi khuẩn lên men thành khí và axit.
- Dị ứng sữa (dị ứng đạm sữa bò)
- Triệu chứng:
- khó thở
- ho khan
- khàn tiếng
- thắt cổ họng
- đau dạ dày
- nôn mửa
- bệnh tiêu chảy
- ngứa, chảy nước mắt hoặc sưng mắt
- sưng tấy
- phát ban
- tụt huyết áp gây choáng váng hoặc mất ý thức
- Hậu quả: Có thể gây ra sốc phản vệ, nguy hiểm tính mạng.
- Triệu chứng:
Mức độ nghiêm trọng của các phản ứng dị ứng đạm sữa bò có thể khác nhau. Cùng một đứa trẻ có thể phản ứng khác nhau với mỗi lần tiếp xúc. Điều này có nghĩa là ngay cả khi trẻ có một phản ứng nhẹ, phản ứng tiếp theo có thể nghiêm trọng hơn và thậm chí đe dọa tính mạng. Vì thế, trẻ cần được thăm khám ngay, không thể chờ đợi dấu hiệu thuyên giảm.
Khi nào bé bị dị ứng sữa cần đi khám?
Ngay khi bé có các dấu hiệu nôn mửa, tiêu chảy, khó thở, phát ban, … không thuyên giảm sau khoảng 2 giờ, cha mẹ cần đặt lịch khám nhi để bé được khám ngay không phải chờ đợi thêm.
Chẩn đoán dị ứng đạm sữa bò
Bác sĩ tiêu hóa nhi khoa sẽ đặt câu hỏi về những gì bé đã ăn uống và các triệu chứng. Bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm phân và xét nghiệm máu sau khi thăm khám lâm sàng. Nếu cần, bác sĩ có thể giới thiệu bé đến với các bác sĩ chuyên về dị ứng để xét nghiệm thêm và tư vấn phương pháp điều trị.
Bác sĩ dị ứng có thể làm xét nghiệm da. Khi kiểm tra da, bác sĩ hoặc y tá sẽ chấm một ít protein sữa lên da, sau đó tạo một vết xước nhỏ trên da. Nếu bé phản ứng với đạm sữa bò, da sẽ sưng lên một chút ở khu vực đó giống như vết côn trùng cắn. Tùy mức độ biểu hiện của triệu chứng mà bác sĩ thực hiện thủ thuật cấp cứu, kê đơn thuốc hoặc dặn dò mẹ cách chăm sóc bé.
Nếu bác sĩ chuyên khoa dị ứng nhận thấy bé có nguy cơ bị phản ứng dị ứng nghiêm trọng, thuốc tiêm tự động epinephrine sẽ được sử dụng.
Phòng tránh dị ứng đạm sữa bò
- Nếu bé đang bú mẹ
Nếu trẻ sơ sinh bú sữa mẹ bị dị ứng sữa, mẹ hãy nói chuyện với bác sĩ chuyên khoa dị ứng trước khi thay đổi chế độ ăn uống.
- Nếu bé đang bú sữa công thức
Nếu bạn đang cho trẻ bú sữa công thức, bác sĩ có thể khuyên bạn nên chuyển sang loại sữa công thức khác, ít có khả năng gây ra phản ứng dị ứng hơn.
Nếu cha mẹ lo lắng không biết bé bị dị ứng sữa hay không, tốt nhất cha mẹ nên nhờ bác sĩ khám xác định và tư vấn loại sữa nên dùng cho bé.
Lưu ý:
- Một số mẹ cho con uống sữa dê để thay thế sữa bò. Tuy nhiên, nếu trẻ đã bị dị ứng sữa bò thì hoàn toàn có thể cũng bị dị ứng với loại sữa này, vì thế, việc tham khảo ý kiến bác sĩ dị ứng để chọn đúng sữa cho bé là vô cùng cần thiết.
- Các loại sữa có thể an toàn cho trẻ lớn bị dị ứng sữa có khi không an toàn cho trẻ sơ sinh.
Các bác sĩ nhi giỏi có kinh nghiệm điều trị dị ứng sữa
Tham khảo từ các bác sĩ nhi giỏi ở Tp. HCM, nổi bật là các bác sĩ sau:
- Thạc sĩ Bác sĩ Lưu Hồng Vân – Bình Thạnh – TP.HCM
- Bác sĩ Nguyễn Thanh Tuấn – Quận Thủ Đức – TP. HCM
- BSCKII Nguyễn Bạch Huệ – Quận Bình Tân – TP. HCM
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Doctor có sẵn Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch khám với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.
Tư liệu tham khảo: Kidshealth
