Môi nứt nẻ: Nguyên nhân, dấu hiệu, chẩn đoán và xử lý

Môi nứt nẻ là tình trạng rất hay gặp ở mọi lứa tuổi, tuy không nguy hiểm nhưng gây đau, khó chịu nhiều cho người mắc phải. Nhiều trường hợp còn bị môi khô nứt nẻ quanh năm. Vậy, hãy cùng Docosan tìm hiểu về nguyên nhân, dấu hiệu và chẩn đoán, xử trí môi nứt nẻ như thế nào qua bài viết dưới đây.

Môi khô nứt nẻ là bệnh gì?

Môi khô nứt nẻ là tình trạng môi bị khô, bong tróc hoặc nứt ra. Môi tương tự như da, môi được tạo thành từ ba lớp tế bào: lớp sừng (nằm ở ngoài cùng là các tế bào chết), lớp bì và lớp hạ bì. Tuy nhiên lớp sừng ở môi lại mỏng hơn nhiều ở da và do đó nó dễ tổn thương hơn khi gặp các điều kiện bất lợi.

môi nứt nẻ
Môi khô nứt nẻ là tình trạng môi bị khô, bong tróc hoặc nứt ra

Da môi có rất ít sắc tố melamin nên môi không được bảo vệ tốt khỏi ánh nắng mặt trời. Môi lại không có những lớp mô dày che phủ và không có tuyến nhờn, không có nang tóc hoặc tuyến dầu của riêng mình, thay vào đó, môi được cấp ẩm nhờ vào các tuyến dầu ở quanh môi. nên rất dễ bị khô. Ngoài lòng bàn tay và gan bàn chân, môi là nơi duy nhất trên cơ thể không có lông mọc. Do vậy, môi rất dễ bị tổn thương.

Nguyên nhân gây môi nứt nẻ

Có rất nhiều nguyên nhân gây môi nứt nẻ có thể kể đến như:

Thiếu hụt chất dinh dưỡng

Khi chế độ ăn uống không cân bằng, khiến cơ thể thiếu các dưỡng chất như sắt, kẽm, vitamin C, B2 sẽ dẫn đến tình trạng nứt nẻ môi.

Mất nước

Môi khô, nứt nẻ do thiếu nước cũng là nguyên nhân rất thường gặp do nước có vai trò quan trọng trong việc đào thải độc tố đồng thời giữ ẩm cho da, tóc và môi. Khi lượng nước trong cơ thể giảm đi, hầu như các chức năng sinh học của cơ thể bị suy yếu, đôi môi cũng bị ảnh hưởng, môi mất đi lượng nước, khoáng chất nuôi dưỡng nên sẽ trở nên khô, nứt nẻ và bong ra.

môi nứt nẻ
Môi nứt nẻ nguyên nhân là do thiếu nước

Bệnh lý

Khi cơ thể mắc phải một số bệnh lý sau cũng có thể gây ra tình trạng môi nứt nẻ hay nói cách khác đừng nên xem thường môi nứt nẻ vì đó có thể là dấu hiệu của căn bệnh rất nguy hiểm phải được điều trị càng sớm càng tốt, thậm chí có thể tử vong: bệnh tự miễn như lupus, bệnh tuyến giáp như suy giáp và các rối loạn tuyến giáp khác.

Vẩy nến, liken môi, bệnh chốc lở (do vi khuẩn gây nên, có thể xuất hiện ở bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể, thường xuất hiện quanh mũi, miệng, cánh tay hoặc mông, nổi các nốt đỏ hoặc mụn nước trên da quanh miệng, môi khô, nứt nẻ).

Bệnh đái tháo đường, bệnh Kawasaki (bệnh thường gặp ở trẻ em và trẻ sơ sinh, do viêm các mạch máu gây sưng hạch bạch huyết, có thể gây biến chứng ở thận, tim), nhiễm nấm Candida (môi nứt nẻ và có vết nứt ở khóe môi), bệnh viêm ruột mạn tính như bệnh Crohn …

Tiếp xúc với yếu tố môi trường bất lợi

Nguyên nhân phổ biến gây môi nứt nẻ là sự thay đổi về độ ẩm và thời tiết trong không khí xung quanh. Môi rất nhạy cảm với sự thay đổi của thời tiết, môi trường và mùa có thể ảnh hưởng đến vẻ ngoài và tình trạng chung của môi. Vào mùa đông, ánh nắng hanh và gió lạnh lẽo, khô làm cho môi khô và bong tróc, nứt nẻ, có thể gây đau đớn hoặc khi tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng mặt trời sẽ khiến môi bị khô.

Liếm môi, bóc vẩy môi

Khi cảm thấy đôi môi khô và nứt nẻ, phản xạ của chúng ta thường là sẽ liếm môi vì nghĩ rằng đang làm ướt môi thì sẽ đỡ bị khô hơn. Nhưng ngay sau khi liếm môi, lại cảm thấy khô môi hơn vì sự thật là việc liếm môi chỉ đang làm tăng tốc độ bay hơi ẩm khiến môi càng khô hơn.

môi nứt nẻ
Thói quen liếm môi sẽ khiến môi bị nứt nẻ, lâu ngày khô đi

Cắn và bặm môi cũng khiến môi bạn bị khô. Dùng tay bóc các lớp môi khô, nứt nẻ trong khi tay thường là nơi chứa rất nhiều vi khuẩn, bụi bẩn, khi dùng tay bóc các lớp biểu bì ở ngoài sẽ gây tổn thương môi, làm mất đi lớp da bảo vệ môi, tạo điều kiện cho các loại vi khuẩn xâm nhập. Lớp biểu bì non vừa lột môi xong rất mong manh, do tác động khắc nghiệt có thể dẫn đến thâm môi, khô môi, làm bào mòn lớp biểu bì.

Dị ứng

Dị ứng với coban và niken chỉ là một số loại dị ứng phổ biến nhất gây khô và môi nứt nẻ. Dị ứng hóa chất: dị ứng với một số thành phần trong kem đánh răng, kem dưỡng môi, sản phẩm chăm sóc môi và son môi, nước súc miệng có chứa flo, sodium lauryl sulphate hoặc nước bể bơi có chứa clo không tốt cho những người có cơ địa nhạy cảm, đặc biệt có thể gây xuất hiện các biểu hiện dị ứng ở môi như môi khô, bong tróc và sưng.

Thở bằng miệng

Có những người vô tình thở bằng miệng như trong trường hợp bị cảm lạnh hoặc viêm mũi, hoặc có thói quen ngủ thở bằng miệng có thể nhận thấy môi bị khô. Vì khi thở miệng khiến không khí đi qua làn môi liên tục làm khô môi nhanh chóng. Những người thở miệng thì sẽ thường thức dậy với đôi môi khô và nứt nẻ.

Thuốc

Nếu bạn đang dùng thuốc do bác sĩ kê đơn, tác dụng phụ của những loại thuốc này có thể là nguyên nhân khiến bạn bị môi nứt nẻ, có thể kể đến một số loại thuốc như thuốc trị bệnh cường tuyến giáp, thuốc propranolol trị tăng huyết áp, trị mụn isotretinoin, thuốc giảm cholesterol …

môi nứt nẻ
Một số loại thuốc, môi nứt nẻ có thể là tác dụng phụ

Dấu hiệu và chẩn đoán môi nứt nẻ

Môi khô nứt nẻ là một triệu chứng mà môi bị khô, bong tróc hoặc nứt nẻ. Có thể xuất hiện ở cả môi trên lẫn môi dưới và môi có thể bị đau cũng như có thể chảy máu.

Trong hầu hết các trường hợp, môi nứt nẻ là một triệu chứng bệnh không quá nghiêm trọng và không gây nguy hiểm cho sức khỏe, hiếm khi liên quan đến các bệnh cấp cứu y tế.

môi nứt nẻ
Môi nứt nẻ chảy máu

Tùy vào nguyên nhân gây bệnh có thể sẽ xuất hiện thêm các triệu chứng đi kèm khác với môi nứt nẻ giúp bác sĩ có thể chẩn đoán được nguyên nhân gây bệnh như:

  • Chảy máu
  • Lở loét môi
  • Vết loét lạnh do nhiễm vi rút 
  • Khô miệng
  • Giọng nói khàn
  • Đỏ, nóng hoặc sưng môi
  • Cảm thấy rất khát
  • Cảm giác mệt mỏi, đuối sức
  • Đau đầu
  • Phát ban
  • Nghẹt mũi

Cách trị môi khô nứt nẻ

  • Uống đủ nước, ít nhất 2 lít nước mỗi ngày và không bao giờ quên bù nước, đặc biệt là trong mùa hè hoặc những người làm việc trong môi trường khô nóng, ngồi làm việc trong điều hòa hàng ngày.
  • Ngừng thói quen liếm môi, không xé hoặc dứt những phần da môi bị nứt nẻ, không cắn và bặm môi.
  • Xây dựng chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng, nhiều rau và trái cây, lưu ý ăn các thực phẩm bổ sung sắt, kẽm, vitamin C và vitamin B2
  • Khi ra ngoài, không bao giờ quên thoa kem chống nắng cho môi.
  • Sử dụng kem dưỡng và các loại son môi, son dưỡng môi làm mềm da giàu vitamin A, E, không gây kích ứng da môi,
  • Giảm thức ăn cay, mặn.
  • Duy trì độ ẩm trong phòng ngay cả khi ngủ.
  • Hạn chế thở bằng miệng
  • Ngoài ra có thể đắp dưa chuột, nha đam lên môi vào mỗi buổi tối để làm dịu môi.
môi nứt nẻ
Bổ sung cho cơ thể đủ lượng nước theo tiêu chuẩn

Kết luận

Môi khô nứt nẻ là tình trạng môi bị khô, bong tróc hoặc nứt ra. Có rất nhiều nguyên nhân gây môi nứt nẻ như mất nước, bệnh lý, liếm môi, chế độ ăn thiếu dinh dưỡng, … Cách trị môi nứt nẻ không khó, nhưng nếu tình trạng này kéo dài có thể gợi cho một bệnh lý cơ thể nào đó, bạn nên đi khám để được bác sĩ tư vấn rõ hơn.


Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.