Tinh trùng dị dạng: Nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị

Hiện tượng tinh trùng dị dạng (Teratozoospermia) là tình trạng khuyết tật của tinh trùng khiến nhiều cánh mày râu lo lắng. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến cho nam giới bị vô sinh. Vậy nguyên nhân của hiện tượng này do đâu? Có thể điều trị khỏi không? Hãy cùng Docosan theo dõi trong bài viết dưới đây.

Thế nào là tinh trùng dị dạng?

Thông thường, tinh trùng bình thường sẽ có đầu hình bầu dục và phần đuôi dài hẹp, gần tương tự với nòng nọc. Nếu kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ cho thấy được hình ảnh của tinh trùng qua kính hiển vi có hình ảnh khác thường và số lượng này chiếm hơn 4% số lượng tinh trùng thì người này được chẩn đoán là bị tình trạng tinh trùng dị dạng.

tinh trùng dị dạng
Hình ảnh mô phỏng tinh trùng dị dạng

Bên cạnh đó, các xét nghiệm cũng cho thấy được những dấu hiệu bất thường khác của tinh trùng như:

  • Tinh trùng yếu
  • Tinh trùng loãng

Tinh trùng dị dạng có thể có con không?

Mặc dù tinh trùng dị dạng có thể ảnh hưởng đến việc thụ thai của nam giới. Nhưng không phải bất kì trường hợp nào cũng có thể gây vô sinh.

Nếu kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ cho thấy số lượng tinh trùng dị dạng dưới 50% thì nam giới vẫn có thể có thai bình thường. Nếu số lượng này càng lên cao thì nguy cơ vô sinh ở nam giới cũng sẽ tăng theo.

tinh trùng dị dạng
Tinh trùng dị dạng khó có thể có con

Hình dạng của tinh trùng ảnh hưởng lớn đến khả năng di chuyển của tinh trùng. Do đó, nếu tinh trùng bị dị dạng thì khả năng bơi của tinh trùng cũng sẽ bị kém đi, ảnh hưởng đến khả năng thụ thai của nam giới.

Nhìn chung, việc tinh trùng dị dạng có ngăn cản việc nam giới thụ thai hay không phụ thuộc vào kết quả xét nghiệm và nhiều yếu tố khác.

Nguyên nhân của tinh trùng dị dạng

Tương tự với những nguyên nhân khiến cho tinh trùng bị suy yếu và loãng, những yếu tố có thể gia tăng nguy cơ tinh trùng dị dạng bao gồm:

  • Những bệnh nhiễm trùng và tổn thương ở tinh hoàn như: viêm tinh hoàn, viêm màng tinh hoàn, giãn tĩnh mạch thừng tinh có thể làm cho tinh trùng bị dị dạng.
  • Mắc bệnh tiểu đường
  • Chế độ ăn uống không lành mạnh
  • Lạm dụng các chất kích thích như thuốc lá và ma tuy
  • Tiêu thụ quá nhiều đồ uống có cồn như rượu, bia
  • Các yếu tố môi trường như việc nhiệt độ môi trường xung quanh cơ thể nóng lên cũng có khả năng khiến cho tinh trùng bị dị dạng
  • Khi tuổi tác của nam giới tăng cao, chỉ số nội tiết tố nam (testoterone) cũng sẽ bị suy giảm theo, từ đó ảnh hưởng đến hình thái của tinh trùng. Việc suy giảm nội tiết tố nam cũng có thể gây ra nhiều bệnh nam khoa khác như rối loạn cương dương, xuất tinh sớm.
tinh trùng dị dạng
Người mắc bệnh tiểu đường có khả năng tinh trùng dị dạng cao

Chẩn đoán tinh trùng dị dạng như thế nào?

Phương pháp chẩn đoán tình trạng tinh trùng dị đạng phổ biến nhất chính là phương pháp xét nghiệm tinh dịch đồ.

Qua kính hiển vi và mẫu tinh dịch của bệnh nhân, các bác sĩ sẽ nhận biết được liệu người bệnh có mắc phải tình trạng tinh trùng bị dị dạng hay không.

Trước khi tiến hành xét nghiệm, nam giới sẽ được yêu cầu không được quan hệ tình dục trước buổi xét nghiệm trong vòng từ 2 đến 7 ngày để kết quả xét nghiệm có thẻ chính xác nhất.

tinh trùng dị dạng
Xét nghiệm tinh dịch đồ phát hiện tinh trùng dị dạng

Bệnh nhân được yêu cầu thực hiện biện pháp thủ dâm để lấy mẫu tinh dịch. Sau đó, mẫu tinh dịch này sẽ cần phải được bảo quản trong môi trường vừa phải, không quá nóng hoặc không quá lạnh. Nhiệt độ lý tưởng nhất để lưu trữ tinh trùng là nhiệt độ môi trường phải ngang hoặc gần bằng nhiệt độ cơ thể của người.

Điều trị tinh trùng dị dạng như thế nào?

Việc điều trị tinh trùng dị dạng phụ thuộc vào nguyên nhân chính gây bệnh

  • Sử dụng thuốc kháng sinh nếu người bệnh bị mắc những bệnh liên quan đến viêm nhiễm
  • Sử dụng liệu pháp hormone để cải thiện nội tiết tố ở nam giới
  • Áp dụng phương pháp phẫu thuật để điều trị tình trạng giãn tĩnh mạch thừng tinh
tinh trùng dị dạng
Sử dụng thuốc kháng sinh nếu người bệnh bị mắc những bệnh liên quan đến viêm nhiễm

Bên cạnh các phương pháp điều trị trên, việc cải thiện lối sống sinh hoạt cũng sẽ giúp cho bệnh nhân cải thiện chất lượng của tinh trùng. Cụ thể là:

  • Ngưng sử dụng các chất kích thích như thuốc lá, ma túy,… càng sớm càng tốt.
  • Hạn chế sử dụng các thức uống có cồn như bia, rượu.
  • Nên sử dụng nhiều rau xanh trong chế độ ăn uống hằng ngày.
  • Siêng năng tập thể dục để duy trì lượng hormone và thể trạng một cách ổn định.

Một số bác sĩ có thể khám và tư vấn xét nghiệm tinh trùng dị dạng

  • Thạc sĩ, Bác sĩ Trang Võ Anh Vinh, gần 10 năm kinh nghiệm,Quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam.
  • Thạc sĩ Bác sĩ Trà Anh Duy, hơn 10 năm kinh nghiệm, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam

Kết luận

Tinh trùng dị dạng là một tình trạng bệnh lý khó mà phát hiện nếu không thực hiện các phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán. Do đó, nếu nghi ngờ bản thân có những dấu hiệu bất thường và mãi không có con, nam giới cần gặp các bác sĩ nam khoa gần nhất để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.


Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.

Nguồn tài liệu tham khảo: Healthline.com, Mayoclinic.org