U não: Nguyên nhân, triệu chứng và định nghĩa

Bài viết được tham khảo từ Thạc sĩ, Bác sĩ khoa Thần Kinh Phạm Quỳnh Nga và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị trên Docosan.com.


Thông thường, khi nhắc đến khái niệm “u não”, nhiều người sẽ dễ bị nhầm lẫn sang ung thư não. Nhưng thực tế không chỉ như vậy. Vậy u não là gì ? Nguyên nhân và triệu chứng như thế nào ? Cách điều trị ra sao ? Hãy cùng tìm hiểm qua bài viết phía dưới.

U não là gì ?

U não (hay còn gọi là khối u não) là sự tập hợp bất thường của khối mô trong tế bào não, tạo thành các khối u ở bên trong não. Có 2 dạng u não là u não lành tính và u não ác tính (đây chính là ung thư não). Khi các khối u này có kích thước lớn dần theo thời gian, sẽ gia tăn áp lực trong sọ não, dẫn đến tổn thương não và các tế bào thần kinh.

khoi u nao
Hình ảnh mô tả khối u trong não

Có 2 dạng u não là u não nguyên phát và u não thứ phát

U não nguyên phát

Đây là dạng u não xuất hiện ngay bên trong các tế bào não, chúng có thể phát triển từ những vị trí sau:

  • Tế bào não
  • Màng não
  • Các tế bào thần kinh
  • Các tuyến (glands)

Các khối u não nguyên phát có thể là lành tính hoặc phát triển thành ung thư. Ở người lớn, các loại u não phổ biến nhất là u thần kinh đệm và u màng não.

U não thứ phát

Các khối u não thứ phát thường là nguyên nhân của các bệnh ung thư não. Chúng bắt đầu ở một phần của cơ thể và lan rộn, di căn đến não. Những khối u sau đây có thể di căn đến não:

  • Ung thư phổi
  • Ung thư vú
  • Ung thư thận
  • Ung thư da

Những khối u thứ phát luôn luôn là khối u ác tính. Những khối u lành tính sẽ không di căn qua bộ phận khác.

Nguyên nhân của u não

Nguyên nhân của u não nguyên phát

Các khối u não nguyên phát bắt nguồn ngay trong não hoặc trong các mô xung quanh, chẳng hạn như trong các màng bao bọc não (màng não), dây thần kinh sọ, tuyến yên hoặc tuyến tùng.

Các khối u nguyên phát bắt đầu khi các tế bào bị đột biến . Những đột biến này cho phép các tế bào phát triển và phân chia với tốc độ gia tăng và tiếp tục tồn tại trong khi các tế bào khỏe mạnh sẽ chết. Kết quả là tạo ra một khối lượng lớn các tế bào bất thường, từ đó xuất hiện khối u.

Ở người lớn, khối u não nguyên phát ít phổ biến hơn nhiều so với khối u thứ phát.

Nguyên nhân của u não thứ phát

Các khối u não thứ cấp (di căn) là các khối u là kết quả của bệnh ung thư bắt đầu từ nơi khác trong cơ thể của bạn và sau đó di căn (di căn) đến não của người bệnh.

Các khối u não thứ phát thường xảy ra nhất ở những người có tiền sử ung thư ở bộ phận khác

Ngoài ra, một số yếu tố có thể gia tăng nguy cơ xuất hiện khối u là:

  • Yếu tố di truyền: Thường những người có người nhà bị u não sẽ có nguy cơ xuất hiện khối u cao hơn.
  • Chủng tộc: Một vài nghiên cứu chỉ ra rằng các khối u não thường xuất hiện đối với người da trắng
  • Những người làm việc trong môi trường độc hại, sẽ phải tiếp xúc nhiều với hóa chất
  • Những người bị nhiễm phóng xạ: khi một người đã tiếp xúc với bức xạ ion hóa, nguy cơ mắc các khối u ở người này sẽ cao hơn người khác.

Những triệu chứng của u não

Các triệu chứng của khối u não phụ thuộc vào vị trí và kích thước của khối u. Một số khối u gây tổn thương trực tiếp bằng cách xâm lấn mô não và một số khối u gây áp lực lên não xung quanh.

Ngừi bệnh sẽ nhận biết được triệu chứng đáng chú ý khi một khối u đang phát triển gây áp lực lên mô não. Đau đầu là một triệu chứng phổ biến của khối u não. Người bệnh có thể gặp phải những cơn đau đầu vào buổi sáng , khi mới thức dậy hoặc khi bạn đang ngủ.

Thậm chí người bệnh cũng có thể đau đầu khi ho, hắt hơi, hoặc tập thể dục.

Một số triệu chứng khác mà người bệnh cũng có thể mắc phải:

  • Nôn mửa
  • Nhìn mờ hoặc nhìn đôi
  • Cảm thấy hoang mang
  • Hay lên cơn co giật (động kinh)
  • Cảm thấy yếu ở một chi hoặc một bên mặt
  • Trí nhớ bị suy giảm
  • Khả năng thính lực bị suy giảm
  • Dễ bị mất cân bằng cơ thể, dẫn đến té ngã

Cách điều trị khối u não

Việc điều trị u não sẽ phải tùy thuộc vào kích cỡ, vị trí, tình trạng của khối u cũng như là sức khỏe tổng quát của người bệnh.

Phương pháp điều trị phổ biến nhất đối với khối u não ác tính là phẫu thuật. Mục đích là loại bỏ khối u gây ung thư mà không gây tổn thương cho các bộ phận khỏe mạnh của não.

Với một số khối u khác nằm ở vị trí khó mà có thể tiếp cận được, lúc này các bác sĩ sẽ phải sử dụng phương pháp hóa trị, xạ trị và bức xạ với độ tập trung cao.

Rủi ro của phẫu thuật não là người bệnh có khả năng nhiễm trùng và chảy máu.

Các phương pháp vật lý trị liệu, liệu pháp vận động và trị liệu ngôn ngữ có thể giúp người bệnh phục hồi sau phẫu thuật não.

Chú ý: những phương pháp điều trị trên chỉ mang tính chất tham khảo, tùy thuộc vào cơ địa và tình trạng bệnh mà các bác sĩ sẽ dụng phương pháp phù hợp nhất đối với người bệnh.

Kết luận

Có thể thấy rằng u não không có nghĩa là ung thư não, mà còn có thể là sự xuất hiện của khối u lành tính. Tuy vậy, nếu được điều trị kịp thời, khả năng chữa trị thành công sẽ gia tăng đáng kể. Do đó, khi cảm thấy bản thân có những dấu hiệu bất thường, người bệnh cần tìm đến các bác sĩ thần kinh gần nhất để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.

Một số bác sĩ có thể khám và điều trị bệnh u não


Nguồn tham khảo: Heathline.com, Mayoclinic.org