Xét nghiệm tinh dịch đồ: Top 6 chỉ số quan trọng cần biết

Hiện nay, tỷ lệ các cặp vợ chồng bị vô sinh – hiếm muộn ngày một gia tăng gây ra bởi nhiều lý do tác động từ chế độ dinh dưỡng, tác hại từ môi trường sống (tia UV, khói bụi, hóa chất, rượu bia, thuốc lá,…), stress công việc làm ảnh hưởng không nhỏ đến chức năng sinh sản của nam giới. 

Việc xét nghiệm tinh dịch đồ đã trở thành cánh tay đắc lực giúp đánh giá chất lượng tinh trùng cho các đấng mày râu trong việc thăm khám tiền hôn nhân, chuẩn bị cho cuộc sống gia đình cũng như đón chào những thiên thần nhỏ khỏe mạnh. Vậy, xét nghiệm tinh dịch đồ thực hiện như thế nào và cần lưu ý những gì? Hãy cùng Doctor có sẵn tìm hiểu qua bài viết này.

Xét nghiệm tinh dịch đồ là gì?

Xét nghiệm tinh dịch đồ là phương pháp kiểm tra tinh dịch tươi vừa được xuất tinh, thường được thu thập bằng cách tự kích thích bằng tay (thủ dâm). Nó là một phần cần thiết, đơn giả và chi phí rẻ của các xét nghiệm kiểm tra sức khỏe tổng quát dành cho nam giới. 

Xét nghiệm tinh dịch đồ giúp phân tích đánh giá các vấn đề của tinh dịch có tinh trùng đang hiện diện thông qua số lượng, hình dạng, chuyển động của tinh trùng quan sát được dưới kính hiển vi và một số yếu tố khác như lượng tinh dịch, pH, bạch cầu,…

xet-nghiem-tinh-dich-do
Xét nghiệm tinh dịch đồ theo tiêu chuẩn WHO

Xét nghiệm tinh dịch đồ ở đâu?

Phòng khám Đa khoa Family Health là địa chỉ y khoa đầu tiên tại Bình Thạnh tích hợp mô hình nhà thuốc đạt chuẩn GPP được Bộ Y tế cấp phép cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe hàng đầu tại Việt Nam cho nam giới và gia đình. Phòng khám luôn chú trọng việc xây dựng đội ngũ chuyên gia hàng đầu là các tiến sĩ, thạc sĩ, bác sĩ giỏi chuyên môn, nhiều năm kinh nghiệm từ các lĩnh vực đặc biệt là nam khoa tiết niệu. Một số dịch vụ điển hình cho nam khoa:

  • Chăm sóc sức khỏe nam giới
  • Xét nghiệm và siêu âm tổng quát các vấn đề sức khỏe ở nam
  • Khám và điều trị chứng xuất tinh máu
  • Rối loạn cương dương và xuất tinh
  • Vô sinh hiếm muộn
  • Mãn dục nam giới,… 

Phản hồi từ bệnh nhân đã thực sự thăm khám tại phòng khám:

  • “Lần đầu mình đăng kí tư vấn Online nên cũng không tin lắm nhưng thấy chi phí vừa phải nên cũng thử xem vì ngại đi phòng khám. Tư vấn xong mình thấy an tâm hẳn. Cám ơn bác sĩ Đại”
  • “PK sạch sẽ, khám nam khoa hơi ngại nhưng được cái BS tâm lý.”
  • “Phòng khám sạch sẽ, đội ngũ bs chuyên nghiệp.”

Quy trình xét nghiệm tinh dịch đồ

Các bước trong quy trình xét nghiệm tinh dịch đồ được thực hiện như sau:

  • Lấy mẫu tinh dịch. Nam giới sẽ phải kiêng xuất tinh 3 – 5 ngày trước khi khám, lấy mẫu. Có thể lấy mẫu tinh dịch trực tiếp tại nhà hoặc tại cơ sở y tế thăm khám và đựng mẫu trong lọ chuyên dụng theo hướng dẫn của y tá.
  • Gửi mẫu tại nơi tiếp nhận mẫu với đầy đủ thông tin cá nhân để phân biệt hoặc nếu lấy mẫu tại nhà thì gửi đến phòng xét nghiệm của cơ sở y tế chọn thăm khám kịp thời để tránh tinh trùng chết.
  • Tinh dịch sẽ được bảo quản trong tủ ấm 30 phút để kiểm tra quá trình ly giải tinh dịch.
  • Mẫu tinh dịch sẽ được đem đi phân tích để điền vào bảng kết quả về tốc độ ly giải, mật độ tinh trùng, tỷ lệ sống của tinh trùng, tỷ lệ tinh trùng di chuyển nhanh, tỷ lệ tinh trùng chết, tinh trùng dị dạng,…
  • Sau khi có kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ, nam giới sẽ được bác sĩ phân tích và đánh giá tổng quan về chức năng sinh sản của chính đối tượng đó. Nếu kết quả xét nghiệm là bất thường thì bác sĩ sẽ cân nhắc và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, đồng thời hẹn tái khám sau vài tuần điều trị.
xet-nghiem-tinh-dich-do
Lấy mẫu tinh dịch bằng cách thủ dâm

Nếu kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ có chỉ số thấp hơn bình thường thì có khả năng thụ thai bị giảm. Trường hợp vô sinh chỉ xảy ra khi xét nghiệm tinh dịch đồ không có tinh trùng hoặc tinh trùng không di động. Các chỉ số kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ theo tiêu chuẩn của WHO 2010 sẽ bao gồm:

Chỉ số kiểm tra:Tiêu chuẩn đánh giá:
Tinh trùng bình thường≥ 4%
Tinh trùng di động tiến tới≥ 32%
Bạch cầu≤ 1 triệu BC/ml
Tỷ lệ tinh trùng sống≥ 58%
Thể tích tinh dịch≥ 1,5ml
Thời gian ly giải≤ 60 phút
pH≥ 7,2
Mật độ tinh trùng≥ 15 triệu tinh trùng/ml
Tổng số tinh trùng≥ 39 triệu tinh trùng/ lần xuất tinh

Các chỉ số của kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ

Số lượng tinh trùng

Thường được gọi là đếm số tinh trùng. Việc đếm số lượng tinh trùng trong một đơn vị thể tích tinh dịch được xuất tinh là một phần của xét nghiệm tinh dịch đồ. Ở người bình thường số lượng tinh trùng trong một lần xuất tinh là trên 39 triệu và mật độ tinh trùng bình thường 15 triệu/ml tinh dịch.

Nếu kết quả dưới các số trên được xem là số lượng tinh trùng thấp. Trên thực tế thì số lượng tinh trùng trong mỗi lần xuất tinh đều có ảnh hưởng trực tiếp đáng kể đến khả năng thụ thai của các cặp vợ chồng.

Thể tích tinh dịch

Tinh dịch vốn dĩ là chất dịch màu trắng đục và là môi trường để nuôi tinh trùng. Những người đàn ông bình thường thì mỗi lần xuất tinh sẽ cho thể tích tinh dịch khoảng trên 1,5 ml (2 – 5 ml dịch). Nếu lượng thấp hơn có thể do túi tinh không sản xuất đủ tinh dịch cho tinh trùng hoặc bị các vấn đề về tuyến tiền liệt.

Khả năng di động của tinh trùng

Khả năng di động của tinh trùng được tính theo số phần trăm tinh trùng có khả năng di chuyển trên tổng số tinh trùng. Ở người bình thường, nên có trên 40% tinh trùng có khả năng di chuyển và trên 32% số tinh trùng có khả năng di chuyển tiến tới.

Khả năng di động tinh trùng ảnh hưởng thụ tinh
Khả năng di động tinh trùng ảnh hưởng thụ tinh

Hình dạng tinh trùng

Kích thước và hình dạng tinh trùng có ảnh hưởng rất lớn đến khả năng thụ thai. Thông thường phải cần có ít nhất 4% tinh trùng có hình thái bình thường để quá trình thụ thai tự nhiên diễn ra. Các hình thái bất thường của tinh trùng có thể kể đến như đầu quá to hoặc quá nhỏ, tinh trùng có 2 đầu, đầu thô, bất thường phần giữa,… đều có khả năng làm giảm sự kết hợp giữa trứng với tinh trùng gây nên hiếm muộn, vô sinh ở nhiều cặp vợ chồng hiện nay.

Tinh trùng dị dạng gây vô sinh, hiếm muộn
Tinh trùng dị dạng gây vô sinh, hiếm muộn

Độ pH của tinh dịch

Độ pH được đo để xác định xem tinh dịch có tính acid hay kiềm. Thông thường pH tinh dịch sẽ hơi có tính kiềm vào khoảng 7,1 – 8,0. Nếu tinh dịch bị acid hóa kết hợp với một lượng tinh dịch thấp có thể có vấn đề tắc nghẽn có trong các ống dẫn tinh hoặc thậm chí là bất sản ống dẫn tinh/túi tinh, dễ gây ảnh hưởng đến khả năng sống và di chuyển của tinh trùng.

Số lượng bạch cầu trong tinh dịch

Bạch cầu thường được tìm thấy trong tinh dịch. Số lượng bạch cầu lớn trong tinh dịch có thể là dấu hiệu của một tình trạng bệnh lý nhiễm trùng đường sinh dục. Tuy nhiên, nó có thể xảy ra mà không rõ nguyên nhân. Theo kết quả phân tích tinh dịch bình thường của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) 2010 thì số lượng bạch cầu phải ≤ 1 triệu BC/ml tinh dịch.

Vai trò xét nghiệm tinh dịch đồ cho sức khỏe sinh sản

Xét nghiệm tinh dịch đồ như là một cách để sàng lọc, chẩn đoán sơ bộ khả năng sinh sản của nam giới. Qua đó để giúp các bác sĩ có cơ sở để khám sâu hơn và tìm ra nguyên nhân chính xác gây hiếm muộn, vô sinh.

Các mẫu tinh dịch cho ra các chỉ số tốt hoặc quá xấu như 100% tinh trùng dị dạng, không có tinh trùng trong tinh dịch,… mới có ý nghĩa kết luận cao. Nhiều mẫu tinh dịch  cho ra các kết quả không quá tốt cũng không quá tệ thì chưa đủ để đánh giá tình trạng khả năng sinh sản nhưng có thể đủ để định hướng chẩn đoán và điều trị về lâu dài.

Việc đánh giá và phân tích kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ để hỗ trợ chẩn đoán những nguy do gây bất thường trong tinh dịch thường đòi hỏi phải có những chuyên gia có nhiều kinh nghiệm trong kiểm tra và đưa ra liệu pháp điều trị tốt nhất trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe nam giới và hiếm muộn ở khám tiền hôn nhân cho các cặp vợ chồng chuẩn bị lập gia đình.

Đối tượng cần xét nghiệm tinh dịch đồ

Tùy thuộc vào tình trạng bệnh lý khác nhau mà các bác sĩ sẽ cân nhắc chỉ định để làm xét nghiệm tinh dịch đồ cho nam giới. Nam giới trong độ tuổi trưởng thành cần được tiến hành làm xét nghiệm tinh dịch đồ trong các trường hợp sau:

  • Nam giới cần được đánh giá sơ bộ sức khỏe tổng quát
  • Nam giới chuẩn bị lập kết hôn, lập gia đình cần khám sức khỏe tiền hôn nhân
  • Người nghi ngờ mắc các bệnh lý liên quan đến nam khoa như viêm tuyến tiền liệt, các bệnh lý về tinh hoàn, túi tinh, nội tiết tố nam,…
  • Người gặp các vấn đề về bị vô sinh hay hiếm muộn cần được kiểm tra, chẩn đoán và điều trị
  • Người cần được theo dõi trong quá trình điều trị sinh sản
  • Đối tượng trước khi được áp dụng các biện pháp hỗ trợ sinh sản

Chi phí xét nghiệm tinh dịch đồ

Hiện nay, nhiều người cũng khá thắc mắc về chi phí xét nghiệm tinh dịch đồ. Thường thì xét nghiệm tinh dịch đồ đã là thủ thuật cần thực hiện trong gói khám sức khỏe sinh sản tiền hôn nhân hay khám sức khỏe nam khoa tổng quát. Nhưng các đấng mày râu cũng có thể yêu cầu kiểm tra riêng với phương pháp xét nghiệm này.

Thực tế thì giá xét nghiệm tinh dịch đồ sẽ không quá đắt đỏ. Mức giá tham khảo chỉ dao động trong khoảng từ 200.000 – 400.000 đồng/lần. Tuy nhiên, tùy vào quy mô, chất lượng dịch vụ, độ nhạy của máy móc, trang thiết bị và đặc biệt là chính sách ưu đãi, hỗ trợ bệnh nhân thì mỗi cơ sở, đơn vị y tế sẽ tự đưa ra mức giá xét nghiệm tinh dịch đồ ấn định, thường là không quá cao. 

Những lưu ý khi xét nghiệm tinh dịch đồ

Khi tiến hành xét nghiệm tinh dịch đồ , người được kiểm tra cũng cần lưu ý những điều sau đây trước khi làm xét nghiệm:

  • Kiêng quan hệ tình dục hay thủ dâm trong vòng 3 – 5 ngày trước khi thực hiện xét nghiệm để đảm bảo lượng tinh trùng khi kiểm tra được nhiều nhất.
  • Nếu kiêng việc quan hệ tình dục hay không xuất tinh trong thời gian khá lâu (hơn 2 tuần) trước khi xét nghiệm tinh dịch đồ cũng dễ làm mẫu tinh trùng trong tinh dịch đồ kém hoạt động hơn.
  • Không nên sử dụng rượu, bia, đồ uống chứa cồn trước khi xét nghiệm tinh dịch đồ. Đồng thời, báo cho bác sĩ trực tiếp thăm khám các loại thuốc đang sử dụng để điều trị các bệnh lý hiện tại.
  • Không dùng gel bôi trơn trong lúc xuất tinh lấy mẫu xét nghiệm tinh dịch đồ vì gel dễ làm ảnh hưởng đến khả năng di chuyển của tinh trùng.
  • Xét nghiệm tinh dịch đồ có thể lập lại sau 2 – 3 tuần vì chất lượng và số lượng tinh trùng ở mỗi lần xuất tinh thường khác nhau, nên bác sĩ cần kiểm tra nhiều mẫu tinh trùng để đưa ra kết luận chính xác nhất.
Kiêng quan hệ trước khi xét nghiệm tinh dịch đồ
Kiêng quan hệ trước khi xét nghiệm tinh dịch đồ

Câu hỏi thường gặp

Xét nghiệm tinh dịch đồ bao nhiêu tiền?

Chi phí xét nghiệm tinh dịch đồ chỉ dao động khoảng 200.000 – 400.000/lần. Tùy vào chính sách của mỗi đơn vị thăm khám sẽ tự đưa mức giá ấn định cụ thể nhưng thường sẽ không quá cao.

Xét nghiệm tinh dịch đồ bao lâu có kết quả?

Thời gian xét nghiệm tinh dịch đồ phụ thuộc vào thời điểm lấy mẫu tinh dịch. Trung bình kết quả xét nghiệm sẽ có sau 1 – 1,5h.

Xét nghiệm tinh dịch đồ kiêng quan hệ bao lâu?

Thông thường, nam giới sẽ được yêu cầu lấy nhiều hơn một mẫu thử nên bác sĩ sẽ khuyến nghị các đấng mày râu là không được xuất tinh (quan hệ tình dục hay thủ dâm) trong vòng 3 – 5 ngày trước đó.

Xét nghiệm tinh dịch đồ để làm gì?

Là phương pháp xét nghiệm giúp chẩn đoán sơ bộ khả năng sinh sản của người chồng, cũng là cơ sở khám chuyên sâu và tìm ra nguyên nhân hiếm muộn – vô sinh.

Trước khi xét nghiệm tinh dịch đồ cần làm gì?

– Không quan hệ hay thủ dâm 3 – 5 ngày trước khi xét nghiệm tinh dịch đồ
– Không uống rượu bia trước và báo tình trạng sử dụng thuốc điều trị cho bác sĩ biết
– Không dùng gel bôi trơn khi xuất tinh lấy mẫu


Hi vọng rằng thông qua bài viết này, Docosan đã cung cấp những thông tin bổ ích về xét nghiệm tinh dịch đồ, qua đó giải đáp giúp cho các đấng mày râu những thắc mắc khi thực hiện phương pháp xét nghiệm khám sức khỏe sinh sản này. Nếu có nhu cầu được kiểm tra, tư vấn hay thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ xin vui lòng đặt lịch với bác sĩ nam khoa.