Bệnh tiểu đường ngày càng trở thành một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng trên toàn thế giới, và việc nhận biết dấu hiệu cảnh báo từ sớm là vô cùng quan trọng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tập trung vào 12 dấu hiệu ở da cảnh báo rõ ràng về dấu hiệu bệnh tiểu đường.
Tóm tắt nội dung
- 1 Khoảng da màu vàng, nâu đỏ
- 2 Khoảnh da sậm màu như nhung
- 3 Da dày, cứng
- 4 Dấu hiệu bệnh tiểu đường – Bóng nước
- 5 Nhiễm trùng da
- 6 Loét da
- 7 Lõm da ở cẳng chân
- 8 Phát ban nhiều nốt nhỏ màu vàng đỏ
- 9 Những nốt màu da gồ lên bề mặt da
- 10 Da khô, ngứa nhiều
- 11 Mảng da màu vàng quanh mắt
- 12 Dấu hiệu bệnh tiểu đường – Da thừa
Khoảng da màu vàng, nâu đỏ
Những mảng da này có thể có màu vàng, nâu đỏ, sáng bóng, thậm chí lộ rõ mạch máu bên trong, gây ngứa hoặc đau nhức. Đây chính là dấu hiệu cảnh báo tình trạng hoại tử mô mỡ do tiểu đường – một biến chứng nguy hiểm cần được quan tâm và điều trị kịp thời. Nguyên nhân chính xác của bệnh này là chưa rõ, nhưng có thể do viêm các mạch máu nhỏ do biến chứng tiểu đường.
Những trường hợp mắc bệnh:
- Khoảng 1% bệnh nhân tiểu đường mắc hoại tử mỡ.
- Nữ giới có nguy cơ cao hơn nam giới.
- Bệnh nhân đái tháo đường phụ thuộc insulin có thể xuất hiện sang thương từ rất sớm (trung bình 22 tuổi).
- Bệnh nhân đái tháo đường không phụ thuộc insulin xuất hiện bệnh trễ hơn (trung bình 49 tuổi).
Triệu chứng:
- Mảng da teo da lớp thượng bì, màu nâu vàng hoặc đỏ giống như sáp, không đau.
- Bề mặt da có các vết loét.
- Bờ sang thương đỏ, nhô cao, giới hạn rõ.
- Da xung quanh trơn bóng, hiện rõ mạch máu, có thể ngứa và đau.
- 75% tổn thương xuất hiện ở cẳng chân (thường đối xứng), có thể ở bàn chân, cánh tay, da đầu hoặc thân mình.
Hoại tử mô mỡ do bệnh tiểu đường
Tham khảo thêm: Top 10+ dấu hiệu bệnh tiểu đường dễ nhận biết sớm
Khoảnh da sậm màu như nhung
Khoảng da này thường xuất hiện ở các vùng nếp như cổ, nách, và bẹn. Đây thường được gọi là chứng gai đen, hay còn gọi là chứng acanthosis nigricans, là tình trạng da xuất hiện những mảng dày sần, có màu sẫm như nhung, thường gặp ở các vùng nếp da như cổ, nách, bẹn. Gai đen không gây ngứa hay đau, nhưng có thể ảnh hưởng đến thẩm mỹ và khiến bạn mất tự tin.
Dấu hiệu bệnh tiểu đường- Bệnh gai đen
Nguyên nhân chính xác của bệnh gai đen vẫn chưa được biết rõ. Tuy nhiên, các nhà khoa học tin rằng nó có liên quan đến tình trạng kháng insulin. Khi cơ thể kháng insulin, lượng đường trong máu tăng cao, kích thích sản xuất ra một loại hormone gọi là insulin-like growth factor 1 (IGF-1). IGF-1 thúc đẩy sự phát triển tế bào da, dẫn đến hình thành các mảng gai đen.
Gai đen thường được coi là dấu hiệu bệnh tiểu đường. Khoảng 70% người mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 có gai đen. Do đó, nếu bạn có gai đen, nên đi thăm khám bác sĩ để kiểm tra nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
Da dày, cứng
Biến chứng này thường xuất hiện ở các ngón tay, mặt lưng bàn tay, khiến các khớp trở nên cứng và khó vận động. Nếu không được kiểm soát tốt, xơ cứng da có thể lan rộng đến các bộ phận khác như cẳng tay, cánh tay, vai, cổ và thậm chí cả mặt.
Nguyên nhân của tình trạng này là do sự tích tụ protein và các sản phẩm cuối cùng của quá trình chuyển hóa đường (AGEs) trong da. Khi lượng đường huyết tăng cao và không được kiểm soát tốt, các AGEs sẽ tích tụ trong da, khiến da trở nên dày, cứng và mất đi độ đàn hồi.
Xơ cứng da
Triệu chứng:
- Da dày, cứng, căng bóng.
- Các khớp ngón tay bị cứng, khó vận động.
- Da có thể sẫm màu, bong tróc.
- Ngứa rát, khó chịu.
Dấu hiệu bệnh tiểu đường – Bóng nước
Bóng nước do tiểu đường thường xuất hiện đột ngột, không đau, có thể đơn lẻ hoặc thành chùm, thường gặp ở tay, chân. Nguyên nhân của tình trạng này là do tổn thương mạch máu vi mô và dây thần kinh do đường huyết cao kéo dài.
Các loại bóng nước thường gặp:
- Bóng nước trong thượng bì: Vô trùng, chứa dịch trong, tự lành sau 2-5 tuần mà không để lại sẹo.
- Bóng nước dưới thượng bì: Ít phổ biến hơn, có thể xuất huyết, khi lành thường để lại sẹo và teo da.
Có một số lưu ý như sau, bóng nước do tiểu đường thường tự lành và không cần điều trị. Tuy nhiên, bạn cần giữ vệ sinh da, tránh cọ xát, gãi hoặc làm vỡ bóng nước. Nếu bóng nước có dấu hiệu nhiễm trùng như sưng đỏ, nóng, đau, chảy mủ,… cần đến gặp bác sĩ ngay.
Nhiễm trùng da
Dấu hiệu cảnh báo:
- Mảng da sưng phù, đỏ: Vùng da bị nhiễm trùng thường sưng tấy, ửng đỏ, có thể kèm theo cảm giác nóng và đau nhức.
- Bóng nước: Bóng nước có thể xuất hiện rải rác hoặc thành cụm, chứa dịch trong hoặc mủ.
- Rỉ dịch mủ: Khi nhiễm trùng tiến triển, da có thể bị rỉ dịch mủ, mùi hôi thối khó chịu.
Nguyên nhân:
- Giảm lưu thông máu: Do biến chứng tiểu đường, lưu lượng máu đến da bị hạn chế, khiến da mất đi khả năng chống lại vi khuẩn và nấm.
- Suy giảm hệ miễn dịch: Khả năng thực bào và kết dính của bạch cầu suy yếu, khiến cơ thể dễ bị tấn công bởi các tác nhân gây bệnh.
- Hóa ứng động chậm: Quá trình phản ứng viêm bị chậm lại, khiến vết thương lâu lành và dễ bị nhiễm trùng.
Nhiễm trùng da ở bệnh nhân tiểu đường có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như:
- Lây lan sang các mô lân cận, gây áp xe, hoại tử.
- Nhiễm trùng huyết, đe dọa tính mạng.
- Vết loét bàn chân tiểu đường, có thể dẫn đến biến chứng cắt cụt chi.
Kiểm soát tốt đường huyết là biện pháp phòng ngừa nhiễm trùng da hiệu quả nhất. Khi có dấu hiệu nhiễm trùng da, cần đến gặp bác sĩ ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Loét da
Một trong những dấu hiệu cảnh báo bệnh tiểu đường nguy hiểm bạn cần chú ý là loét da.
Nguyên nhân:
- Đường huyết cao kéo dài: Khi lượng đường trong máu tăng cao, nó có thể làm tổn thương các mạch máu nhỏ, dẫn đến giảm lưu thông máu, đặc biệt là ở các chi xa như bàn chân.
- Tổn thương thần kinh: Tiểu đường cũng có thể gây tổn thương hệ thống thần kinh, khiến cơ thể mất cảm giác ở chân, dẫn đến việc không nhận biết được các vết thương nhỏ, khiến chúng trở nên nghiêm trọng và khó lành hơn.
Biểu hiện:
- Loét da thường xuất hiện ở bàn chân, đặc biệt là gót chân, ngón chân và lòng bàn chân.
- Vết loét có thể đỏ, sưng, nóng, đau và chảy mủ.
- Trong một số trường hợp, vết loét có thể lây lan, hoại tử và dẫn đến biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng, phải cắt bỏ chi.
Lõm da ở cẳng chân
Các dấu hiệu trên da có thể là dấu hiệu sớm của bệnh tiểu đường. Chúng bao gồm các điểm hoặc đường lõm trên da ở khu vực cẳng chân. Những dấu hiệu này thường có màu nâu, không gây ngứa và có thể trở nên mờ dần sau khoảng 18-24 tháng. Tình trạng này thường được gọi là bệnh da liên quan đến tiểu đường.
Lõm da ở chân
Tham khảo thêm: Chỉ số tiểu đường – Làm sao để duy trì chỉ số ổn định?
Phát ban nhiều nốt nhỏ màu vàng đỏ
Bên cạnh các dấu hiệu da liễu phổ biến như loét da và vết lõm da, bệnh tiểu đường còn có thể biểu hiện qua u vàng phát ban.
Nguyên nhân: U vàng phát ban thường gặp ở những người có mức độ cholesterol và triglyceride cao, đặc biệt là ở những người mắc bệnh tiểu đường.
Biểu hiện:
- U vàng phát ban thường xuất hiện ở đùi, mông, hông và tay.
- Nốt phát ban thường có kích thước từ vài mm đến vài cm, màu vàng hoặc vàng đỏ, hơi mềm và ngứa.
- Nốt phát ban có thể xuất hiện đột ngột và tự khỏi sau vài tuần.
Những nốt màu da gồ lên bề mặt da
U hạt vòng là những nốt sưng nhỏ, màu đỏ hoặc nâu, có viền trắng, xuất hiện ở nếp gấp da như cổ, nách, bẹn. U hạt vòng thường không ngứa và không gây đau. Nguyên nhân do mức độ insulin cao, đặc biệt là ở những người mắc bệnh tiểu đường.
Biểu hiện:
- U hạt vòng thường xuất hiện ở nếp gấp da như cổ, nách, bẹn.
- Nốt sưng có kích thước từ vài mm đến vài cm, màu đỏ hoặc nâu, có viền trắng.
- U hạt vòng thường không ngứa và không gây đau.
- Nốt sưng có thể xuất hiện đột ngột và tự khỏi sau vài tuần.
Da khô, ngứa nhiều
Nguyên nhân:
- Giảm lưu thông máu: Khi lượng đường trong máu cao, nó có thể làm hỏng các mạch máu nhỏ, dẫn đến giảm lưu thông máu đến da. Điều này khiến da không nhận đủ oxy và chất dinh dưỡng, dẫn đến da khô và ngứa.
- Tổn thương thần kinh: Tiểu đường cũng có thể gây tổn thương hệ thống thần kinh, khiến cơ thể mất cảm giác ở da, dẫn đến việc không nhận biết được tình trạng da khô ngứa, khiến chúng trở nên nghiêm trọng hơn.
- Nhiễm nấm da: Do da khô và nứt nẻ, da dễ bị vi khuẩn và nấm xâm nhập, dẫn đến tình trạng nhiễm nấm da, gây ngứa ngáy khó chịu.
Biểu hiện:
- Da khô và ngứa thường xuất hiện ở bàn tay, bàn chân, đầu gối, khuỷu tay và mông.
- Da có thể bong tróc, nứt nẻ, đỏ và ngứa.
- Nhu cầu gãi có thể khiến da càng ngứa rát và trầy xước.
Mảng da màu vàng quanh mắt
Bệnh tiểu đường còn có thể biểu hiện qua mảng da vàng quanh mắt, còn gọi là ban vàng mi mắt.
Nguyên nhân: Ban vàng mi mắt thường gặp ở những người có mức độ cholesterol và triglyceride cao, đặc biệt là ở những người mắc bệnh tiểu đường.
Ban vàng mi mắt
Biểu hiện:
- Mảng da vàng thường xuất hiện ở mí mắt trên và dưới của cả hai mắt.
- Mảng da có màu vàng nhạt, không ngứa và không gây đau.
- Mảng da có thể lây lan đến má, trán và cổ.
Dấu hiệu bệnh tiểu đường – Da thừa
Da thừa thường gặp ở những người có mức độ insulin cao, đặc biệt là ở những người mắc bệnh tiểu đường type 2. Tình trạng thường xuất hiện ở những vùng da thường xuyên cọ xát như cổ, nách, bẹn.
Biểu hiện:
- Da thừa thường có kích thước từ vài mm đến vài cm, màu da, mềm và có cuống.
- Da thừa thường không gây ngứa hoặc đau.
- Da thừa có thể xuất hiện một cách đột ngột và tăng số lượng theo thời gian.
Tóm lại, nhận biết về các dấu hiệu bệnh tiểu đường trên da có thể đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm bệnh. Bằng cách chăm sóc và theo dõi sức khỏe da, chúng ta có thể tăng cơ hội kiểm soát và quản lý bệnh hiệu quả. Đừng ngần ngại tham khảo ý kiến từ các chuyên gia y tế để có giải pháp phòng tránh và điều trị phù hợp.
Ngoài ra, bạn có thể tham gia chương trình “Thay đổi lối sống” của DiaB. Với thông điệp “Chậm lại để Tốt hơn”, DiaB mang đến cho người thừa cân, béo phì, có nguy cơ mắc đái tháo đường tuýp 2 tại Việt Nam chương trình Huấn luyện trong vòng 12 tuần, giúp phòng ngừa hoặc trì hoãn bệnh đái tháo đường tuýp 2 và những vấn đề sức khoẻ khác.
Tham gia ngay tại ĐÂY.
Nguồn tham khảo:
https://www.cdc.gov/diabetes/library/features/diabetes-and-your-skin.html
https://www.cdc.gov/chronicdisease/resources/publications/factsheets/diabetes-prediabetes.htm
