Hội chứng Tourette là tình trạng khiến một người tạo ra âm thanh và chuyển động không tự chủ (gọi là chứng giựt gân tic – những chuyển động cơ bắp nhanh, lặp đi lặp lại dẫn đến những cú giật hoặc âm thanh trong cơ thể xuất hiện đột ngột và khó kiểm soát). Tình trạng này thường bắt đầu trong thời thơ ấu, nhưng có thể cải thiện sau vài năm và đôi khi biến mất hoàn toàn.
Không có cách chữa khỏi hội chứng Tourette, tuy nhiên điều trị có thể giúp kiểm soát các triệu chứng. Những người mắc hội chứng Tourette cũng có thể bị rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD), rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) hoặc khó khăn trong học tập. Cùng Docosan hiểu rõ hơn về vấn đề này trong bài viết dưới đây.
Tóm tắt nội dung
Triệu chứng của hội chứng Tourette
Các triệu chứng của hội chứng Tourette:
Giựt gân (tic) là triệu chứng chính của hội chứng Tourette. Chúng thường xuất hiện trong thời thơ ấu ở độ tuổi từ 2 đến 14 (trung bình là khoảng 6 tuổi). Những người mắc hội chứng Tourette có sự kết hợp của giựt gân thể chất và giọng nói.
Ví dụ về giựt gân thể chất bao gồm:
- Chớp mắt.
- Đảo mắt.
- Nhăn nhó.
- Nhún vai.
- Giật đầu hoặc chân tay.
- Nhảy.
- Xoay vòng.
- Chạm vào đồ vật và người khác.
Ví dụ về chứng giựt âm thanh bao gồm:
- Thở rên.
- Hắng giọng.
- Huýt sáo.
- Ho khan.
- Tặc lưỡi.
- Tiếng động vật.
- Nói các từ và cụm từ ngẫu nhiên.
- Lặp lại một âm thanh, từ hoặc cụm từ.
- Chửi thề.
Chửi thề rất hiếm và chỉ ảnh hưởng đến khoảng 1/10 người mắc hội chứng Tourette. Tic thường không có hại cho sức khỏe tổng thể của một người, nhưng những cơn rung giật cơ thể (chẳng hạn như giật đầu) có thể gây đau đớn. Tình trạng tic có thể tệ hơn khi bạn áp lực, lo lắng hoặc mệt mỏi.
Những người mắc hội chứng Tourette có thể có các vấn đề về tâm trạng và hành vi, chẳng hạn như:
- Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD).
- Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD).
- Trầm cảm hoặc lo lắng.
Dấu hiệu cảnh báo tic
Hầu hết những người mắc hội chứng Tourette đều có cảm giác thôi thúc mạnh mẽ trước khi tic xảy ra (cảm giác giống như trước khi ngứa hoặc hắt hơi).
Ví dụ về cảm giác trước khi tic bao gồm:
- Cảm giác nóng trong mắt trước khi chớp mắt.
- Cổ họng khô hoặc đau trước khi thở rên.
- Ngứa khớp hoặc cơ trước khi giật.
Một số người có thể kiểm soát tic một thời gian ngắn trong một số tình huống xã hội nhất định, nó đòi hỏi sự tập trung, nhưng có thể luyện tập.
Nguyên nhân hội chứng Tourette
Nguyên nhân của hội chứng Tourette vẫn chưa được hiểu rõ. Tuy nhiên các chuyên gia cho rằng chúng có liên quan đến một phần của não giúp điều chỉnh các chuyển động của cơ thể. Các bé trai có nhiều khả năng bị ảnh hưởng bởi hội chứng Tourette hơn các bé gái.
Chẩn đoán hội chứng Tourette
Không có xét nghiệm để đặc biệt chẩn đoán cho hội chứng Tourette. Tuy nhiên bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm và quét (chẳng hạn như chụp MRI) để loại trừ các bệnh lý khác. Bạn có thể được chẩn đoán mắc hội chứng Tourette nếu gặp phải tình trạng tic vài lần trong ít nhất một năm.
Để được chẩn đoán chính xác, bạn có thể cần trao đổi với bác sĩ đa khoa và một số bác sĩ thuộc các chuyên khoa khác, chẳng hạn như bác sĩ thần kinh (chuyên gia về não và hệ thần kinh).
Điều trị hội chứng Tourette
Không có cách chữa trị hội chứng Tourette, và hầu hết trẻ em mắc chứng tic cũng không cần phải điều trị. Tuy nhiên, việc điều trị có thể được khuyến nghị để giúp kiểm soát triệu chứng tic, bao gồm:
Liệu pháp hành vi
Liệu pháp hành vi thường được thực hiện bởi các chuyên gia tâm lý. Hai loại liệu pháp hành vi đã được chứng minh là làm giảm tình trạng tic bao gồm:
- Đào tạo đảo ngược thói quen – liệu pháp này liên quan đến việc tìm ra những thứ gây kích thích tic; giai đoạn tiếp theo là tìm một cách thay thế, ít gây chú ý hơn để giảm bớt chứng tic.
- Tiếp xúc với phòng ngừa phản ứng (ERP) – phương pháp này hướng dẫn bạn kiểm soát tốt hơn kiểm soát tic.
Sử dụng thuốc
Sử dụng thuốc để điều trị thường chỉ được khuyến nghị nếu tình trạng tic nghiêm trọng hơn hoặc ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày. Thuốc trị hội chứng Tourette có thể có tác dụng phụ và chúng sẽ không hiệu quả với tất cả mọi người.
Chuyên gia tâm lý và Trung tâm tư vấn uy tín
- SHARE được thành lập từ năm 2008 – là một trong những trung tâm điều trị tâm lý đầu tiên tại Hà Nội.
- Chuyên gia Trần Anh Vũ đã có 9 năm kinh nghiệm trong việc tham vấn và điều trị tâm lý.
- Chuyên gia tâm lý Đoàn Thị Hương là một trong những Thạc sỹ tâm lý lâm sàng đầu tiên trong chương trình hợp tác đào tạo thạc sỹ lâm sàng giữa Trường Đại học giáo dục Hà Nội và Trường Đại học Vanderbilt Hoa Kỳ.
Nhiều trẻ em có thể gặp tình trạng tic trong vài tháng trước khi lớn dần, tic không nhất thiết có nghĩa là con bạn mắc hội chứng Tourette. Để được chẩn đoán chính xác, bạn nên trao đổi với các bác sĩ và chuyên gia tâm lý.
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.
Tourette’s syndrome – nhs.uk
