Ung thư đại tràng: Nguyên nhân và phương pháp điều trị

Ung thư đại tràng là một loại ung thư bắt đầu từ ruột già (ruột kết). Đại tràng là phần cuối cùng của đường tiêu hóa. Ung thư đại tràng thường ảnh hưởng đến người lớn tuổi, mặc dù nó có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Nó thường bắt đầu dưới dạng các khối tế bào nhỏ, không phải ung thư (lành tính) được gọi là polyp hình thành ở bên trong ruột kết. Theo thời gian, một số polyp có thể trở thành ung thư đại tràng. Để hiểu rõ hơn về bệnh lý này, hãy cùng Docosan tham khảo nội dung dưới đây.

Tổng quan về ung thư đại tràng

Đại tràng hay ruột già, là nơi cơ thể lọc nước và muối ra khỏi chất thải rắn. Sau đó chất thải sẽ di chuyển qua trực tràng và thoát ra ngoài cơ thể qua hậu môn. Ung thư đại tràng bắt nguồn từ đại tràng, đoạn cuối cùng của ruột già gần hậu môn.

Nếu ung thư đại tràng phát triển sẽ nhiều phương pháp điều trị có sẵn để giúp kiểm soát bệnh bao gồm phẫu thuật, xạ trị và điều trị bằng thuốc, chẳng hạn như hóa trị, liệu pháp nhắm mục tiêu và liệu pháp miễn dịch.

Ung thư đại tràng đôi khi được gọi là ung thư đại trực tràng, là một thuật ngữ kết hợp ung thư đại tràng và ung thư trực tràng nhưng bắt đầu ở trực tràng.

Các giai đoạn của ung thư đại tràng

Các bác sĩ sẽ phân tích giai đoạn ung thư như một hướng dẫn chung để tìm ra mức độ di căn của ung thư. Đây là điều quan trọng bởi vì bác sĩ cần phải biết giai đoạn của ung thư vì nó giúp xác định kế hoạch điều trị tốt nhất cho bạn. Đó cũng là một cách tốt để ước tính triển vọng dài hạn của bạn.

Ung thư đại tràng giai đoạn 0 là giai đoạn sớm nhất, và giai đoạn 4 là giai đoạn nặng nhất. Đây là cách các giai đoạn được xác định:

• Giai đoạn 0: Còn được gọi là ung thư biểu mô tại chỗ, trong giai đoạn này các tế bào bất thường chỉ nằm trong lớp niêm mạc bên trong của đại tràng hoặc trực tràng
• Giai đoạn 1: Ung thư đã xâm nhập vào lớp niêm mạc của đại tràng hoặc trực tràng và có thể đã phát triển vào lớp cơ. Nó không lây lan đến các hạch bạch huyết gần đó hoặc đến các bộ phận khác của cơ thể
• Giai đoạn 2: Ung thư đã lan đến các thành của đại tràng hoặc trực tràng, hoặc xuyên qua các bức tường đến các mô lân cận, nhưng không ảnh hưởng đến các hạch bạch huyết
• Giai đoạn 3: Ung thư đã di chuyển đến các hạch bạch huyết nhưng không di chuyển đến các bộ phận khác của cơ thể
• Giai đoạn 4: Ung thư đã lan đến các cơ quan ở xa khác, chẳng hạn như gan hoặc phổi

Dấu hiệu và triệu chứng ung thư đại tràng

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh ung thư đại tràng bao gồm:

• Thay đổi liên tục thói quen đi đại tiện của bạn bao gồm tiêu chảy hoặc táo bón hoặc thay đổi độ đặc của phân
• Chảy máu trực tràng hoặc có máu trong phân của bạn
• Khó chịu ở bụng dai dẳng, chẳng hạn như chuột rút, đầy hơi hoặc đau
• Suy nhược hoặc mệt mỏi
• Giảm cân không giải thích được

Nhiều người bị ung thư đại tràng không có triệu chứng trong giai đoạn đầu của bệnh. Khi các triệu chứng xuất hiện, chúng có thể sẽ khác nhau, tùy thuộc vào kích thước và vị trí của ung thư trong ruột già của bạn.

Nguyên nhân gây ung thư trực tràng

Hiện nay, các nhà nghiên cứu vẫn đang nghiên cứu các nguyên nhân gây ra bệnh ung thư ruột kết. Nói chung, ung thư đại tràng kết bắt đầu khi các tế bào khỏe mạnh trong ruột kết phát triển những thay đổi (đột biến) trong DNA của chúng.

Các tế bào khỏe mạnh phát triển và phân chia một cách có trật tự để giữ cho cơ thể của bạn hoạt động bình thường. Nhưng khi DNA của tế bào bị hư hỏng và trở thành ung thư, các tế bào sẽ tiếp tục phân chia – ngay cả khi không cần tế bào mới. Khi các tế bào tích tụ lại, chúng tạo thành một khối u.

Theo thời gian, các tế bào ung thư có thể phát triển để xâm lấn và phá hủy các mô bình thường gần đó. Và các tế bào ung thư có thể di chuyển đến các bộ phận khác của cơ thể để hình thành các chất lắng đọng ở đó (di căn).

Các yếu tố rủi ro

Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng bao gồm:

• Người già: Ung thư đại tràng kết có thể được chẩn đoán ở mọi lứa tuổi, nhưng phần lớn những người mắc bệnh ung thư đại tràng đều trên 50 tuổi. Tỷ lệ ung thư ở những người dưới 50 tuổi ngày càng tăng, nhưng các bác sĩ không rõ lý do tại sao.
• Tiền sử cá nhân bị ung thư đại trực tràng hoặc polyp: Nếu bạn đã bị ung thư đại tràng hoặc polyp đại tràng không phải ung thư, bạn sẽ có nhiều nguy cơ bị ung thư hơn trong tương lai
• Tình trạng viêm đường ruột: Các bệnh viêm mãn tính của đại tràng, chẳng hạn như viêm loét đại tràng và bệnh Crohn, có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng.
• Các hội chứng di truyền làm tăng nguy cơ ung thư: Một số đột biến gen di truyền qua các thế hệ trong gia đình bạn có thể làm tăng đáng kể nguy cơ ung thư ruột kết. Chỉ một tỷ lệ nhỏ ung thư đại tràng kết có liên quan đến gen di truyền. Các hội chứng di truyền phổ biến nhất làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng kết là bệnh đa u tuyến gia đình (FAP) và hội chứng Lynch, còn được gọi là ung thư đại trực tràng không nhiễm trùng di truyền (HNPCC).
• Tiền sử gia đình bị ung thư: Bạn có nhiều khả năng phát triển ung thư đại tràng kết nếu bạn có một người thân từng mắc bệnh. Nếu nhiều thành viên trong gia đình bị ung thư đại tràng hoặc ung thư trực tràng nguy cơ mắc bệnh của bạn sẽ cao.
• Chế độ ăn ít chất xơ, nhiều chất béo: Ung thư ruột kết và ung thư trực tràng có thể liên quan đến chế độ ăn uống như ăn ít chất xơ, nhiều chất béo và calo. Nghiên cứu trong lĩnh vực này đã có nhiều kết quả khác nhau. Một số nghiên cứu đã phát hiện ra nguy cơ ung thư đại tràng tăng lên ở những người ăn chế độ ăn nhiều thịt đỏ và thịt chế biến sẵn.
• Ít vận động thể thao: Những người lười vận động có nhiều khả năng bị ung thư đại tràng. Hoạt động thể chất thường xuyên có thể làm giảm nguy cơ ung thư đại tràng.
• Bệnh tiểu đường: Những người mắc bệnh tiểu đường hoặc kháng insulin có nguy cơ mắc ung thư đại tràng kết cao.
• Béo phì: Những người béo phì có nguy cơ ung thư đại tràng cao và tăng nguy cơ tử vong vì ung thư đại tràng khi so sánh với những người được coi là cân nặng bình thường.
• Hút thuốc lá: Những người hút thuốc có thể tăng nguy cơ ung thư.
• Rượu bia: Sử dụng nhiều rượu sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Xạ trị ung thư: Xạ trị hướng vào vùng bụng để điều trị các bệnh ung thư trước đó sẽ làm tăng nguy cơ ung thư.

Làm thế nào để chẩn đoán ung thư đại tràng?

Việc chẩn đoán sớm ung thư ruột kết giúp bạn có cơ hội chữa khỏi bệnh tốt nhất. Vì ung thư ruột kết thường không có triệu chứng trong giai đoạn đầu, nên nó thường được phát hiện trong các cuộc kiểm tra định kỳ.

Các chuyên gia tiêu hóa khuyến nghị mỗi người nên tầm soát ung thư ruột kết bắt đầu từ 45 tuổi. Bác sĩ của bạn sẽ bắt đầu bằng cách lấy thông tin về tiền sử bệnh tật và gia đình của bạn. Họ cũng sẽ thực hiện một bài kiểm tra thể chất, ấn vào bụng của bạn hoặc thực hiện khám trực tràng để xác định xem có khối u hoặc polyp hay không.

Xét nghiệm phân

Xét nghiệm phân được sử dụng để phát hiện máu ẩn trong phân của bạn. Có hai loại chính, xét nghiệm máu ẩn trong phân dựa trên guaiac (gFOBT) và xét nghiệm hóa miễn dịch trong phân (FIT).

Xét nghiệm máu ẩn trong phân dựa trên Guaiac (gFOBT)

Guaiac là một chất có nguồn gốc thực vật được sử dụng để phủ “một tấm thẻ đặc biệt” mà mẫu phân của bạn được đặt trên đó. Nếu có bất kỳ máu nào trong phân của bạn, thẻ sẽ đổi màu.

Bạn sẽ phải tránh một số loại thực phẩm và thuốc, chẳng hạn như thịt đỏ và thuốc chống viêm không steroid (NSAID), trước khi thử nghiệm này.

Thử nghiệm hóa miễn dịch trong phân (FIT)

FIT phát hiện hemoglobin, một loại protein có trong máu. Nó được coi là chính xác hơn thử nghiệm dựa trên guaiac. Đó là bởi vì FIT không có khả năng phát hiện chảy máu từ đường tiêu hóa trên (một loại chảy máu hiếm khi gây ra bởi ung thư đại trực tràng). Ngoài ra, kết quả của thử nghiệm này không bị ảnh hưởng bởi thực phẩm và thuốc.

Kiểm tra tại nhà

Vì cần nhiều mẫu phân cho những xét nghiệm này, bác sĩ có thể sẽ cung cấp cho bạn bộ dụng cụ xét nghiệm để sử dụng tại nhà.

Xét nghiệm máu

Bác sĩ có thể tiến hành xét nghiệm máu để biết rõ hơn về nguyên nhân gây ra các triệu chứng của bạn. Các xét nghiệm chức năng gan và công thức máu hoàn chỉnh có thể loại trừ các bệnh và rối loạn khác.

Nội soi

Nội soi đại tràng sigma xâm lấn tối thiểu cho phép bác sĩ kiểm tra đại tràng sigma, đoạn cuối cùng của đại tràng để tìm các bất thường. Thủ thuật này còn được gọi là nội soi đại tràng sigma linh hoạt, bao gồm một ống mềm có đèn chiếu vào.

Chụp X-quang

Bác sĩ có thể yêu cầu chụp X-quang bằng dung dịch cản quang có chứa nguyên tố hóa học bari. Bác sĩ sẽ đưa chất lỏng này vào ruột của bạn thông qua việc sử dụng thuốc xổ bari . Khi vào đúng vị trí, dung dịch bari sẽ phủ lên niêm mạc ruột kết. Điều này giúp cải thiện chất lượng của hình ảnh X-quang.

Chụp CT

Chụp CT cung cấp cho bác sĩ một hình ảnh chi tiết về ruột kết của bạn. Chụp CT được sử dụng để chẩn đoán ung thư ruột kết đôi khi được gọi là nội soi đại tràng ảo.

Các lựa chọn điều trị cho bệnh ung thư đại tràng là gì?

Điều trị ung thư ruột kết phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Bác sĩ sẽ xác định kế hoạch điều trị tốt nhất cho bạn dựa trên sức khỏe tổng thể và giai đoạn ung thư ruột kết của bạn.

Phẫu thuật

Trong giai đoạn sớm nhất của ung thư ruột kết, bác sĩ phẫu thuật thường có thể loại bỏ các polyp ung thư thông qua phẫu thuật. Nếu polyp không dính vào thành ruột, bạn có thể sẽ có một triển vọng tuyệt vời.

Hóa trị

Hóa trị liên quan đến việc sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư. Đối với những người bị ung thư ruột kết, hóa trị thường diễn ra sau khi phẫu thuật và được sử dụng để tiêu diệt các tế bào ung thư còn tồn tại. Hóa trị cũng kiểm soát sự phát triển của các khối u.

Xạ trị

Xạ trị sẽ sử dụng một chùm năng lượng mạnh, tương tự như được sử dụng trong khi chụp X-quang để nhắm mục tiêu và tiêu diệt các tế bào ung thư trước và sau khi phẫu thuật. Xạ trị thường xảy ra cùng với hóa trị.

Các loại thuốc khác

Các liệu pháp nhắm mục tiêu và liệu pháp miễn dịch cũng có thể được khuyến nghị. Các loại thuốc đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) phê duyệt để điều trị ung thư ruột kết bao gồm:

• Bevacizumab (Avastin)
• Ramucirumab (Cyramza)
• Ziv-aflibercept (Zaltrap)
• Cetuximab (Erbitux)
• Panitumumab (Vectibix)
• Regorafenib (Stivarga)
• Pembrolizumab (Keytruda)
• Nivolumab (Opdivo)
• Ipilimumab (Yervoy)

Thuốc có thể điều trị ung thư ruột kết di căn hoặc giai đoạn cuối không đáp ứng với các loại điều trị khác và đã di căn sang các bộ phận khác của cơ thể.

Phòng ngừa ung thư đại tràng

Tầm soát ung thư đại tràng

Các bác sĩ khuyến cáo những người có nguy cơ ung thư đại tràng trung bình nên xem xét tầm soát ung thư đại tràng ở độ tuổi 45. Nhưng những người có nguy cơ cao hơn, chẳng hạn như những người có tiền sử gia đình bị ung thư đại tràng, nên xem xét tầm soát sớm hơn. Một số tùy chọn sàng lọc có những lợi ích và hạn chế riêng. Hãy nói chuyện về các lựa chọn của bạn với bác sĩ và cùng nhau quyết định xét nghiệm nào phù hợp với mình.

Thay đổi lối sống để giảm nguy cơ ung thư đại tràng kết

Bạn có thể thực hiện các bước giảm nguy cơ ung thư đại tràng kết bằng cách thay đổi cuộc sống hàng ngày. Cụ thể:

• Ăn nhiều loại trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt: Trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt chứa nhiều vitamin, khoáng chất, chất xơ và chất chống oxy hóa, có thể đóng một vai trò trong việc ngăn ngừa ung thư. Chọn nhiều loại trái cây và rau quả để bạn nhận được một loạt các vitamin và chất dinh dưỡng.
• Uống rượu ở mức độ vừa phải, nếu có: Nếu bạn chọn uống rượu, hãy giới hạn số lượng rượu bạn uống
• Bỏ thuốc lá: Nói chuyện với bác sĩ của bạn về những cách bỏ thuốc lá có thể hiệu quả với bạn.
• Tập thể dục thường xuyên: Cố gắng tập thể dục ít nhất 30 phút trong ngày.
• Duy trì cân nặng hợp lý: Nếu bạn đang ở mức cân nặng hợp lý, hãy cố gắng duy trì cân nặng bằng cách kết hợp chế độ ăn uống lành mạnh với tập thể dục hàng ngày. Nếu bạn cần giảm cân, hãy hỏi bác sĩ về những cách lành mạnh để đạt được mục tiêu.

Các dấu hiệu của ung thư đại tràng có thể không rõ ràng trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, chúng có thể bao gồm đau, chảy máu trực tràng hoặc máu trong phân. Hiện có nhiều lựa chọn điều trị cho bệnh ung thư đại trực tràng chúng bao gồm hóa trị, xạ trị và phẫu thuật. Tuy nhiên, việc phát hiện và điều trị sớm là cách hiệu quả nhất để cải thiện triển vọng của người bị ung thư ruột kết.

Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.

Nguồn tham khảo: healthline.com, mayoclinic.org