Thận ứ nước độ 3 là mức độ trung bình đến nặng của sự ứ trệ nước tiểu trong thận, làm thận phình to ra. Nhưng đây là một tổn thương có thể hồi phục tốt nếu được điều trị thích hợp. Vậy thận ứ nước là gì? Thận ứ nước độ 3 có thể nguy hiểm thế nào? Chữa trị ra sao? Mời quý độc giả tham khảo bài viết này của Doctor có sẵn.
Tóm tắt nội dung
Thận ứ nước là gì?
Ở người khỏe mạnh, thận là cơ quan lọc thải các chất độc trong máu và thải vào nước tiểu. Nước tiểu sau đó được bài tiết ra ngoài cơ thể theo đường tiết niệu, bao gồm niệu quản, bàng quang và niệu đạo.
Thận ứ nước (tiếng Anh: hydronephrosis) xảy ra khi thận của bạn phình to vì bạn không thể thải nước tiểu qua đường tiết niệu như bình thường được. Tình trạng này xảy ra do có sự tắc nghẽn tại một hoặc nhiều vị trí trên con đường thải nước tiểu.
Đây không phải là một bệnh lý nguyên phát, chính xác là hậu quả của một bệnh lý gây nên mà điểm chung là có hiện diện sự tắc nghẽn tại một (hoặc nhiều) vị trí trên đường tiết niệu. Nó có thể ảnh hưởng một hoặc hai thận đồng thời, và có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào.
Các mức độ thận ứ nước
Hiện nay có nhiều hệ thống phân độ thận ứ nước. Tùy vào mỗi hệ thống mà thận ứ nước có thể được chia thành 3 độ hoặc 4 độ. Nhưng nguyên tắc chung là độ càng cao thì càng nguy hiểm, khi chức năng thận có thể bị tổn thương không hồi phục.
Một số hệ thống phân độ phổ biến như SFU, ONEN, RAD hay UTD. Việc phân độ thận ứ nước rất quan trọng vì nó cho biết dự hậu và ảnh hưởng đến thái độ điều trị. Tùy theo hệ thống phân độ mà thận ứ nước độ 3 được đánh giá là trung bình hoặc nặng.
Chẳng hạn, theo hệ thống SFU hay ONEN thì độ 3 là thận ứ nước độ trung bình, trong khi theo UTD thì là mức độ nặng.
Bạn không cần quá lo lắng về việc diễn giải kết quả này. Vì mỗi cơ sở y tế có thể áp dụng hệ thống khác nhau, nhưng bác sĩ sẽ nhận biết được điều đó, từ đó đánh giá và tư vấn chính xác cho bạn.
Triệu chứng
Biểu hiện của thận ứ nước thay đổi tùy vào thời gian, mức độ và nguyên nhân của thận ứ nước. Nhìn chung, những trường hợp nặng (như độ 3, độ 4) có các biểu hiện rõ rệt và rầm rộ. Nếu mắc phải thận ứ nước độ 3, bạn có thể gặp phải những biểu hiện như:
- Đau vùng hông lưng hoặc đau bụng
- Nôn, buồn nôn
- Cảm giác đi tiểu không hết
- Cảm giác buốt khi đi tiểu
- Sốt
Sự ứ trệ nước tiểu trong đường tiết niệu là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi. Hệ quả là sự xuất hiện của nhiễm trùng tiểu, với một số triệu chứng gợi ý như:
- Nước tiểu đục màu hoặc tiểu máu (tiểu màu đỏ sậm, màu xá xị)
- Tiểu đau, buốt
- Cảm giác nóng rát khi đi tiểu
- Dòng nước tiểu yếu
- Đau từng cơn ở lưng, bụng hoặc vùng bẹn
- Sốt, kèm ớn lạnh, vã mồ hôi
Nếu có bất kỳ triệu chứng gợi ý thận ứ nước hay nhiễm trùng tiểu, bạn hãy đến gặp bác sĩ ngay để được xử trí kịp thời.
Nguyên nhân
Các mức độ thận ứ nước có nguyên nhân tương tự nhau. Mức độ thận ứ nước phụ thuộc nhiều vào thời gian diễn tiến. Nguyên nhân của thận ứ nước rất đa dạng và có thể khác nhau ở những độ tuổi. Thậm chí, thai nhi còn trong bụng mẹ cũng có thể được phát hiện thận ứ nước (thông qua siêu âm) vì một dị tật bẩm sinh.
Các nguyên nhân thường gặp ở trẻ em
- Tắc nghẽn hay hẹp chỗ nối bể thận – niệu quản hay chỗ nối niệu quản – bàng quang
- Niệu quản lạc chỗ
- Nang niệu quản
- Niệu quản khổng lồ
- Van niệu đạo sau
Các nguyên nhân thường gặp ở người lớn
- Sỏi niệu
- Cục máu đông (huyết khối)
- Bệnh lý thần kinh cơ ảnh hưởng thận và bàng quang
- Khối u chèn ép hoặc xâm lấn vào đường tiểu
- Phì đại tuyến tiền liệt lành tính
- Nang niệu quản
- Bàng quang thần kinh
- Mang thai (tử cung đè vào niệu quản)
Thận ứ nước độ 3 có nguy hiểm không?
Dù theo hệ thống phân loại nào, thận ứ nước độ 3 đều có sự chèn ép nhu mô thận ít hoặc nhiều. Đây là dấu hiệu không tốt vì nếu không được can thiệp kịp thời, chức năng của thận có thể bị suy giảm đột ngột (gọi là suy thận cấp, thường có thể hồi phục), hoặc xấu hơn có thể tổn thương thận không hồi phục được.
Ngoài ra, biến chứng thường gặp nhất của thận ứ nước có thể xảy ra là nhiễm trùng tiểu. Sự ứ trệ dòng nước tiểu làm tăng khả năng sinh sôi của vi khuẩn. Nếu không được điều trị kháng sinh đúng, người bệnh có thể rơi vào nhiễm trùng huyết.
Cả suy thận cấp và nhiễm trùng huyết đều là các cấp cứu nội khoa, đe dọa tính mạng. Do đó bạn cần đi khám ngay nếu có dấu hiệu của thận ứ nước, đừng để bệnh tiến triển nặng hơn.
Xem thêm: Thận ứ nước có nguy hiểm không? Nguyên nhân của bệnh
Chẩn đoán
Siêu âm chẩn đoán thường là đủ để khẳng định thận ứ nước và phân mức độ. Đây là phương pháp an toàn, không xâm lấn, chi phí lại rẻ nhưng độ chính xác cũng rất cao. Nhưng đôi khi siêu âm là chưa đủ để tìm ra nguyên nhân.
Tùy trường hợp, bác sĩ có thể cần một số công cụ hình ảnh học khác để chẩn đoán, phân độ hoặc lên kế hoạch điều trị, bao gồm: x-quang đường niệu, chụp cắt lớp vi tính (CT scan), chụp cộng hưởng từ (MRI).
Ngoài ra, bác sĩ cần thêm xét nghiệm máu và xét nghiệm nước tiểu để đánh giá chức năng của thận có bị ảnh hưởng vì thận ứ nước hay không, cũng như tìm ra các thành phần bất thường có trong nước tiểu.
Điều trị
Thận ứ nước độ 3 thường là một tình trạng nặng nề, gợi ý sự tắc nghẽn đường tiểu đã tiến triển một thời gian. Việc giải quyết sự tắc nghẽn là nguyên tắc của điều trị thận ứ nước.
Can thiệp phẫu thuật có thể cần thiết, bác sĩ sẽ loại bỏ bớt nước tiểu tích tụ bằng cách đưa những ống thông vào niệu đạo và ngược lên chỗ tắc hoặc ống thông có thể đi trực tiếp từ vùng da ở lưng vào thận.
Nếu nhiễm trùng tiểu có hiện diện, bạn sẽ được điều trị với kháng sinh. Nếu có suy thận cấp, người bệnh sẽ cần lọc máu nhân tạo (hay chạy thận) hoặc ghép thận. Nhưng đa số trường hợp thận ứ nước có thể hồi phục tốt.
Tổng kết
Thận ứ nước độ 3 là một mức độ nặng của tình trạng tích tụ nước tiểu trong thận do một sự tắc nghẽn trong đường tiết niệu. Tình trạng này có thể hồi phục tốt trong đa số trường hợp nếu được điều trị thích hợp. Nếu không, các biến chứng đe dọa tử vong của thận ứ nước có thể xuất hiện.
Xem thêm:
- Thận ứ nước độ 1
- Thận ứ nước độ 2
- Tổng quan về thận ứ nước độ 4
- Thận ứ nước khi mang thai có nguy hiểm không?
Cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc và tìm hiểu bệnh thận ứ nước độ 3 tại Docosan. Chúng tôi rất vinh hạnh chào đón và nhận được sự tín nhiệm từ các bạn.
Bài viết được tham khảo bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước.
Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch khám với bác sĩ có
chuyên môn tại Docosan để điều trị. Để được tư vấn trực tiếp, bạn đọc vui lòng liên hệ hotline 1900 638 082 hoặc CHAT để được hướng dẫn đặt hẹn.
Nguồn tư liệu tham khảo
- Onen A (2020) Grading of Hydronephrosis: An Ongoing Challenge. Front. Pediatr. 8:458. doi: 10.3389/fped.2020.00458
- Hydronephrosis – Kidney.org
- Urinary Tract Obstruction – Medscape
