Zona thần kinh mắt: Triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa

Ngày cập nhật: 21/04/25

Tác giả: Đội ngũ biên tập Docosan

Zona ở mắt là tình trạng tái hoạt động của virus varicella-zoster (virus gây bệnh thủy đậu) ảnh hưởng đến mắt và vùng xung quanh. Đây là một tình trạng tương đối nghiêm trọng và có thể gây ra mù lòa. Hãy cùng Docosan tìm hiểu về tổng quan căn bệnh này, các triệu chứng nhận biết và cách phòng ngừa bị zona ở mắt qua bài viết sau!

Tóm tắt nội dung

1 Zona thần kinh mắt là gì?
2 Nguyên nhân bị zona ở mắt
3 Triệu chứng zona ở mắt
4 Bị zona mắt có nguy hiểm không? Biến chứng zona thần kinh ở mắt
5 Zona thần kinh ở mắt có lây không?
6 Chẩn đoán bệnh zona ở mắt
7 Cách chữa zona thần kinh ở mắt
- 7.1 Sử dụng thuốc
- 7.2 Chăm sóc và giữ gìn tổn thương trên da
8 Phòng ngừa bệnh zona thần kinh mắt
9 Các câu hỏi thường gặp

Zona thần kinh mắt là gì?

Zona thần kinh mắt là bệnh do virus varicella-zoster ở trạng thái hoạt động gây ra

Zona thần kinh mắt là tình trạng tái hoạt động của virus varicella-zoster (virus gây bệnh thủy đậu) ảnh hưởng đến mắt và vùng xung quanh. Tình trạng này có thể dẫn đến sẹo, mất thị lực và các vấn đề lâu dài khác. Đây là một dạng của bệnh zona thần kinh nhưng đặc biệt nguy hiểm vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến mắt và có thể gây mất thị lực nếu không điều trị kịp thời.

Nguyên nhân bị zona ở mắt

Như đã đề cập, nguyên nhân chính gây zona ở mắt là do virus gây ra bệnh thủy đậu. Sau khi khỏi thủy đậu, virus này không rời khỏi cơ thể mà sẽ “ngủ yên” trong các dây thần kinh. Nhiều năm sau, khi sức đề kháng của cơ thể yếu đi – do tuổi tác, stress, bệnh mạn tính hoặc dùng thuốc ức chế miễn dịch – virus có thể tái hoạt động. Nếu nó “thức dậy” ở nhánh thần kinh chi phối vùng mắt, bạn sẽ bị zona thần kinh ở mắt.

Triệu chứng zona ở mắt

Bệnh nhân zona mắt thường có triệu chứng ngứa, châm chích và đau quanh mắt, sau đó xuất hiện nhiều mụn nước

Triệu chứng đầu tiên của zona ở mắt thường là cảm giác ngứa râm ran, châm chích hoặc đau nhức ở một bên trán hoặc quanh mắt. Sau đó, da ở vùng này có thể nổi mẩn đỏ, xuất hiện mụn nước nhỏ giống như bị phỏng. Đặc biệt, nếu có mụn nước ở đầu mũi, khả năng cao là mắt cũng bị ảnh hưởng. Người bệnh cũng có thể thấy mắt đỏ, mờ, đau, chảy nước mắt nhiều và nhạy cảm với ánh sáng. Một số trường hợp nặng hơn có thể bị viêm giác mạc hoặc viêm bên trong mắt, làm tăng nguy cơ mất thị lực nếu không điều trị kịp thời.

Với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa hàng đầu, trang thiết bị hiện đại, phục vụ đa dạng các dịch vụ khám và điều trị mắt, mời bạn tham khảo Bệnh Viện Mắt Sài Gòn

Bị zona mắt có nguy hiểm không? Biến chứng zona thần kinh ở mắt

Zona thần kinh mắt có thể gây mù lòa nếu không điều trị kịp thời

Bị zona ở mắt rất nguy hiểm và dẫn đến nhiều biến chứng nếu không được can thiệp và điều trị kịp thời. Đối với zona thông thường, các vết phát ban do bệnh có thể khỏi trong vòng 5 tuần, nhưng một số bệnh nhân vẫn sẽ tiếp tục có cảm giác đau sau nhiều tuần hoặc nhiều tháng, gọi là biến chứng đau thần kinh sau zona. Cơn đau này rất phổ biến nhưng hầu hết sẽ thuyên giảm theo thời gian. Tuy nhiên, mắc zona thần kinh ở mắt lại là một vấn đề nghiêm trọng hơn. Không giống như những vùng da khác, mắt là cơ quan rất nhạy cảm và dễ bị tổn thương. Nếu không điều trị kịp thời, zona mắt có thể gây ra nhiều biến chứng, bao gồm:

Viêm giác mạc: Là tình trạng lớp trong suốt phía trước mắt bị viêm, khiến mắt bị đỏ, đau, chói sáng và nhìn mờ. Nếu không điều trị, tình trạng sưng viêm này có thể để lại sẹo trên giác mạc và làm giảm thị lực vĩnh viễn.
Viêm màng bồ đào: Đây là lớp mô nằm sâu hơn bên trong mắt, khi bị viêm sẽ gây đau, đỏ mắt và giảm thị lực.
Tăng nhãn áp: Áp lực bên trong mắt tăng cao, gây tổn thương dây thần kinh thị giác – nếu kéo dài có thể dẫn đến mù lòa.
Tổn thương giác mạc kéo dài: Khi giác mạc bị mất cảm giác do virus làm tổn thương dây thần kinh, mắt sẽ không còn cảm nhận được cát bụi hay vật lạ, dễ dẫn đến nhiễm trùng hoặc loét giác mạc mà người bệnh không hay biết.

Zona thần kinh ở mắt có lây không?

Bệnh zona thần kinh ở mắt không lây nhiễm trực tiếp từ người này sang người khác. Tuy nhiên, virus gây bệnh (varicella-zoster) thì vẫn có thể lây nếu người tiếp xúc chưa từng bị thủy đậu hoặc chưa tiêm vaccine phòng bệnh. Điều đó có nghĩa là bạn sẽ mang virus trong người nếu vô tình lây nhiễm, và virus này phần lớn sẽ ở trạng thái “ngủ yên” không gây ra bệnh.

Chẩn đoán bệnh zona ở mắt

Chẩn đoán zona mắt được thực hiện bởi bác sĩ có kinh nghiệm

Chẩn đoán zona ở mắt được thực hiện bởi các bác sĩ giàu kinh nghiệm hoặc các bác sĩ chuyên khoa mắt, dựa trên đặc điểm lâm sàng và những xét nghiệm chuyên sâu.

Đặc điểm lâm sàng: Bằng cách nhìn vào hình dạng phát ban trên mí mắt, da đầu, đầu mũi và các bộ phận khác trên cơ thể của bạn, cùng với tiền sử bị thủy đậu trước đó, bác sĩ có thể đưa ra chẩn đoán mắc zona thần kinh mắt.
Khám mắt: Bác sĩ chuyên khoa mắt có thể sử dụng phương pháp khám mắt chuyên biệt để kiểm tra giác mạc, thủy tinh thể, võng mạc cũng như các vùng xung quanh mắt để xác định các tổn thương như viêm giác mạc, viêm mống mắt, viêm màng bồ đào,…
Xét nghiệm: Trong những trường hợp nghi ngờ, bác sĩ có thể chỉ định lấy dịch từ mụn nước để xét nghiệm PCR (xác định có virus varicella-zoster hay không) hoặc xét nghiệm máu nếu người bệnh có dấu hiệu nhiễm trùng nặng hay suy giảm miễn dịch.

Cách chữa zona thần kinh ở mắt

Khi mắc zona thần kinh ở mắt, việc điều trị cần được tiến hành càng sớm càng tốt để tránh biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến thị lực. Bệnh viện Mắt Sài Gòn là một trong những địa chỉ uy tín trong việc thăm khám và điều trị zona thần kinh ở mắt. Với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa mắt nhiều kinh nghiệm, cùng trang thiết bị hiện đại và quy trình khám chữa bài bản, nơi đây đã điều trị thành công cho nhiều trường hợp zona mắt từ nhẹ đến nặng. Người bệnh sẽ được tư vấn kỹ lưỡng về tình trạng của mình, phác đồ điều trị phù hợp và hướng dẫn chăm sóc mắt đúng cách tại nhà.

Sử dụng thuốc

Bệnh nhân thường được điều trị bắt đầu với thuốc kháng virus đường uống

Phác đồ điều trị zona mắt thường bắt đầu với thuốc kháng virus như acyclovir, valacyclovir hoặc famciclovir, nhằm ức chế sự phát triển của virus. Những loại thuốc này hiệu quả nhất nếu được dùng trong vòng 72 giờ đầu sau khi xuất hiện triệu chứng. Ngoài ra, bác sĩ có thể kê thêm:

Thuốc giảm đau hoặc kháng viêm để giảm cảm giác bỏng rát, nhức nhối.
Thuốc nhỏ mắt kháng sinh hoặc kháng viêm nếu có tổn thương bên trong mắt như viêm giác mạc hay viêm kết mạc.
Trường hợp nặng, có thể cần thuốc corticosteroid đường uống để kiểm soát viêm nặng trong mắt.

Việc dùng thuốc cần được giám sát y tế chặt chẽ để tránh tác dụng phụ và đảm bảo hiệu quả điều trị tối ưu.

Chăm sóc và giữ gìn tổn thương trên da

Chăm sóc đúng cách tại nhà giúp bệnh giảm khó chịu và phòng ngừa nhiễm trùng

Bên cạnh việc dùng thuốc, chăm sóc vùng da tổn thương đúng cách tại nhà cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục. Dưới đây là một số hướng dẫn hữu ích giúp người bệnh giảm khó chịu và phòng ngừa nhiễm trùng:

Giữ vùng da sạch sẽ và khô ráo
Sử dụng nước ấm nhẹ và khăn mềm để rửa nhẹ nhàng vùng bị tổn thương. Tránh dùng xà phòng hoặc hóa chất mạnh gây kích ứng.
Không cào gãi mụn nước.
Chườm mát lên vùng bị zona có thể giúp giảm đau, giảm sưng.
Mặc đồ rộng rãi, thoáng mát, tránh cọ xát lên vùng da đang bị tổn thương.
Không dùng mỹ phẩm, kem dưỡng hoặc thuốc không rõ nguồn gốc lên vết zona, vì có thể làm nặng thêm tình trạng viêm nhiễm.
Nghỉ ngơi đầy đủ, ăn uống lành mạnh để hỗ trợ hệ miễn dịch chống lại virus hiệu quả hơn.

Bệnh viện Mắt Sài Gòn là địa chỉ uy tín với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại, chuyên điều trị tật khúc xạ bằng các phương pháp tiên tiến như LASIK, ReLEx SMILE và phẫu thuật mắt lồi cận thị hiệu quả.

Phòng ngừa bệnh zona thần kinh mắt

Cách phòng ngừa tốt nhất là tiêm phòng vaccine zona. Điều này có thể giúp bạn làm giảm nguy cơ bạn mắc zona ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, bao gồm cả zona ở mắt. Nếu một người đã từng mắc thủy đậu, nên tránh tiếp xúc trực tiếp với người có phát ban zona đang hoạt động.

Các câu hỏi thường gặp

Bệnh zona mắt có thể gây mù lòa không?

Có. Nếu không điều trị kịp thời, zona mắt có thể gây biến chứng nghiêm trọng như sẹo giác mạc, viêm trong mắt, tăng nhãn áp,… dẫn đến suy giảm thị lực, thậm chí mù lòa.

Bệnh zona mắt có lan ra các vùng khác của cơ thể không?

Zona thường giới hạn ở một vùng da do một dây thần kinh chi phối và không lan trực tiếp sang vùng khác. Tuy nhiên, người có miễn dịch yếu có thể bị zona tái phát ở vị trí khác.

Bệnh zona mắt thường kéo dài bao lâu?

Thông thường bệnh kéo dài khoảng 5 tuần. Tuy nhiên, một số triệu chứng như đau dây thần kinh có thể kéo dài nhiều tuần hoặc vài tháng sau ngay cả khi tổn thương da lành. Trên đây là những thông tin liên quan đến chủ đề zona thần kinh mắt – một bệnh lý nguy hiểm cần được phát hiện và điều trị càng sớm càng tốt. Nếu bạn có dấu hiệu nghi ngờ, hãy đến Bệnh viện Mắt Sài Gòn để được khám và tư vấn chuyên sâu từ các bác sĩ nhãn khoa giàu kinh nghiệm. Chia sẻ bài viết này đến nhiều người hơn để cùng nhau bảo vệ sức khỏe cộng đồng!

Xem thêm:

Nguồn tham khảo:

1. What Is Shingles (Herpes Zoster)?