Đặt lịch khám
Điện tâm đồ (ECG) là một phương pháp ghi lại hoạt động điện của tim, được sử dụng khá phổ biến tại các bệnh viện, phòng khám để chẩn đoán và theo dõi bệnh lý tim mạch. Các chỉ số điện tâm đồ bình thường sẽ được xác định bởi bác sĩ có chuyên môn, tuy nhiên bài viết này sẽ cung cấp những thông tin sơ lược nhằm giúp người đọc có cái nhìn tổng quan về loại xét nghiệm quan trọng này. Cùng Docosan tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau!
Tóm tắt nội dung
Điện tâm đồ bình thường là gì?
Điện tâm đồ bình thường là khi hình ảnh điện tim không ghi nhận bất thường về nhịp điệu, tốc độ hay trục điện tim. Đồng thời, hình thái và khoảng thời gian giữa các sóng cũng nằm trong giới hạn bình thường. Mặc dù đây là một xét nghiệm có ý nghĩa quan trọng trong chẩn đoán bệnh tim mạch, nhưng việc điện tâm đồ bình thường cũng không loại trừ hoàn toàn khả năng có bệnh tim. Bạn cần hiểu rằng việc xét nghiệm điện tâm đồ chỉ giúp mô tả hoạt động điện tim ngay tại thời điểm đo, do đó có khả năng chưa bao quát được hết những tình trạng bất thường xảy ra vào lúc khác. Chính vì thế, nếu bạn từng có triệu chứng nghi ngờ như đau thắt ngực, hồi hộp, khó thở hoặc chỉ đơn giản muốn kiểm tra sức khỏe tim mạch định kỳ, hãy đến Phòng khám Thuận Mỹ Sài Gòn để được đo điện tâm đồ và tư vấn kỹ hơn bởi bác sĩ chuyên khoa. Việc theo dõi định kỳ giúp phát hiện sớm các rối loạn tim tiềm ẩn – ngay cả khi điện tâm đồ hiện tại vẫn nằm trong giới hạn bình thường.
Ý nghĩa của điện tâm đồ bình thường
Kết quả điện tâm đồ bình thường thường cho thấy tim không có các rối loạn nhịp tim, thiếu máu cơ tim cấp tính, hoặc các bất thường về cấu trúc và chức năng tim có thể phát hiện được bằng điện tim tại thời điểm đo. Tuy nhiên, như đã đề cập, các bất thường thoáng qua hoặc không liên tục có thể không được phát hiện trên ECG thông thường. Mặc dù kết quả điện tâm đồ bình thường tuy nhiên đừng quên thăm khám sức khoẻ tim mạch định kỳ để theo dõi tình trạng lâu dài, đặc biệt là những người có yếu tố nguy cơ tim mạch cao. Tại Phòng Khám Thuận Mỹ Sài Gòn, đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm sẽ phân tích kết quả, ý nghĩa điện tâm đồ của bạn một cách chính xác và đưa ra lời khuyên phù hợp cũng như hướng dẫn lối sống, dinh dưỡng giúp bạn và người thân có thể duy trì sức khỏe tim mạch.
Phân tích chi tiết các chỉ số và cách đọc điện tâm đồ bình thường
Các thông tin mà điện tâm đồ cung cấp tương đối đa dạng và khó tiếp cận với phần đông bệnh nhân. Sau đây là điểm qua những thành phần quan trọng nhất của một điện tâm đồ:
Nhịp tim và Tần số
Tim đập theo một nhịp đều đặn – mỗi nhịp bắt đầu từ một tín hiệu điện do cơ thể tạo ra tại một “trung tâm điều khiển” tự nhiên gọi là nút xoang. Nếu tín hiệu bắt đầu từ đây và lan đi đúng cách, điện tâm đồ sẽ ghi nhận nhịp tim và tần số tim bình thường. Trong đó, nhịp tim là cách tim đập – đều hay không đều, có phải nhịp xoang hay không? Còn tần số tim là con số cho biết tim đập bao nhiêu lần mỗi phút, nhanh hay chậm. Một nhịp tim bình thường được ghi nhận khi các chuỗi tín hiệu điện lặp lại đều đặn, đầy đủ và rõ ràng trên hình ảnh điện tâm đồ, giống như các bước của một điệu nhảy chuẩn. Tần số tim thì được tính toán dựa trên khoảng cách (số ô vuông) giữa các sóng (sóng R), công thức tính là: Tần số tim = 300 / số ô lớn giữa hai nhịp tim liên tiếp.
- Nhịp tim bình thường: dao động từ 60 – 100 lần/phút khi nghỉ ngơi.
- Nếu nhịp tim < 60 lần/phút: gọi là nhịp chậm (thường gặp ở vận động viên hoặc khi cơ thể thư giãn sâu).
- Nếu nhịp tim trên 100 lần/phút: gọi là nhịp nhanh (có thể do lo lắng, sốt, bệnh tim,…).
Trục điện tim
Định nghĩa trục điện tim là hướng chính của hoạt động điện tổng thể của tim. Trục điện tim có thể lệch sang trái, sang phải, vô định hoặc duy trì theo trục bình thường. Trong đó, phần trục phức bộ QRS luôn giữ vai trò quan trọng nhất. Muốn xác định trục phức bộ QRS, bác sĩ sẽ dựa vào các chuyển đạo chi. Để đơn giản hóa việc tính toán, người ta thường đo biên độ tại hai chuyển đạo vuông góc nhau là DI và aVF để xác định trục và góc α của trục điện tim. Dựa vào trục điện tim, bác sĩ có thể kiểm tra tình trạng hoạt động, bệnh lý về tim. Chẳng hạn như trục điện tim lệch trái, lệch phải hoặc vô định đều phản ánh bất thường nào đó về hoạt động của tim. Trục điện tim được xem là bình thường khi nằm trong phạm vi -30 độ đến +90 độ. Trường hợp lệch chuyển sang phạm vi từ -30 độ đến -90 độ có nghĩa trục đang bị lệch về bên trái. Còn nếu nằm trong phạm vi từ +90 độ đến +180 độ thì đây chính là trục lệch phải.
Sóng P
Sóng P là sóng đầu tiên trên điện tâm đồ (ECG), biểu thị sự lan truyền xung động điện qua nhĩ, bao gồm quá trình khử cực và tái cực của nhĩ. Sóng P giúp xác định xem nhịp tim có xuất phát từ nút xoang (nhịp xoang) hay không.
Ở tình trạng bình thường:
- Sóng P có hình dạng vòm mượt mà (smooth), không nhọn và không có khấc (notch).
- Sóng P dương (+) ở các chuyển đạo DI, DII, V4-V6 và aVF.
- Sóng P âm (-) ở aVR.
- Sóng P có thể thay đổi ở DIII, aVL và các chuyển đạo trước tim khác.
- Trục sóng P nằm trong khoảng từ 0 đến +75º.
- Thời gian sóng P là từ 0,06 đến 0,12 giây (dưới 3 ô nhỏ).
- Biên độ sóng P là từ 0,05 đến 0,25 mV (dưới 2,5 ô nhỏ).
Khoảng PR (hay PQ)
Khoảng PR/PQ được đo từ thời điểm bắt đầu sóng P đến điểm bắt đầu của phức bộ QRS. Đây là khoảng thời gian cần thiết để xung động truyền từ nhĩ qua nút nhĩ – thất đến các sợi cơ tâm thất (mạng lưới Purkinje). Phần lớn thời gian của khoảng PR phản ánh hiện tượng dẫn truyền chậm qua nút nhĩ – thất. Ở tình trạng bình thường bình thường Thời gian khoảng PR/PQ dao động từ 0,12 đến 0,20 giây (khoảng 3 – 5 ô nhỏ ở tốc độ 25 mm/s) và thường là không thay đổi.
Phức bộ QRS
Phức bộ QRS là thành phần quan trọng nhất của điện tâm đồ, thể hiện sự lan truyền xung động qua cơ thất (khử cực và co bóp thất). Mặc dù hình dạng của sóng QRS có thể khác nhau giữa các chuyển đạo, thời gian của phức bộ QRS là đồng nhất. Ở trạng thái bình thường:
- Thời gian: Thời gian bình thường của phức bộ QRS từ 0,05 đến 0,10 giây.
- Biên độ: Biên độ QRS được tính từ đỉnh sóng dương cao nhất đến đáy sóng âm. Điện thế QRS được coi là thấp bất thường nếu tổng biên độ nhỏ hơn 5mm ở các chuyển đạo chi và nhỏ hơn 10mm ở các chuyển đạo trước tim (hay nhỏ hơn 5mm ở V1-V6, nhỏ hơn 7mm ở V2-V5 và nhỏ hơn 9 mm ở V3-V4).
- Sóng Q: Thời gian sóng Q bình thường nhỏ hơn 0,03 giây. Sự hiện diện của sóng q ở V5-V6 là bình thường; nếu sóng q biến mất ở V5-V6 thì được xem là bất thường. Sóng Q có thể xuất hiện ở aVR và DIII.
- Sóng R: Sóng R bình thường tăng dần biên độ từ V1 đến V4 hoặc V5. Sự mất đi của xu hướng này có thể chỉ ra bất thường.
Đoạn ST
Đoạn ST là biểu hiện kết thúc của quá trình khử cực đến bắt đầu của quá trình tái cực. Đoạn ST bình thường khi 75% đoạn ST nằm trên đường đẳng điện, nếu chênh lên thì không quá 0.1 mV và chênh xuống không quá 0.05 mV.
Sóng T
Sóng T biểu thị quá trình tái cực của tâm thất. Ở trạng thái bình thường có dạng trơn tru và tròn, trái ngược với sóng đảo ngược hoặc cao bất thường, có thể chỉ ra các vấn đề tiềm ẩn.
Khoảng QT
Đoạn QT là thời gian từ khi bắt đầu khử cực thất đến khi kết thúc tái cực thất. Khoảng QT bình thường là từ 400 đến 440 ms. Phụ nữ có có khoảng thời gian QT dài hơn nam giới.
Nhịp xoang bình thường
Nhịp xoang là nhịp đập bình thường của tim, bắt nguồn từ nút xoang nhĩ (SA node) nằm ở nhĩ phải, gần chỗ tiếp giáp với tĩnh mạch chủ trên. Đây là nơi bắt đầu các xung điện đầu tiên trong chu kỳ tim, lan truyền qua các buồng tim để kích thích co bóp và đẩy máu đi nuôi dưỡng toàn cơ thể. Khi ở trạng thái nghỉ ngơi, nhịp xoang khỏe mạnh thường dao động trong khoảng 60-100 nhịp mỗi phút, nhưng có thể tăng khi vận động, căng thẳng, phấn khích và giảm khi cơ thể thư giãn hoặc ngủ.
Một số câu hỏi liên quan
Chi phí làm điện tâm đồ là bao nhiêu?
Mức chi phí làm điện tâm đồ có thể khác nhau tùy thuộc vào từng phòng khám. Bạn có thể tham khảo bảng giá chi tiết tại website của Phòng Khám Thuận Mỹ Sài Gòn hoặc liên hệ trực tiếp để được tư vấn.
Điện tâm đồ bình thường có chắc chắn là tim khỏe mạnh không?
Câu trả lời là không. Điện tâm đồ bình thường chỉ phản ánh hoạt động điện của tim tại thời điểm đo. Một số bệnh lý tim mạch có thể không biểu hiện trên điện tâm đồ. Bạn cần khám tim mạch tổng quát định kỳ để có thể phát hiện các bất thường ở tim.
Kết quả điện tâm đồ có thể bị ảnh hưởng bởi yếu tố nào?
Có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả điện tâm đồ, bao gồm:
- Chuyển động của bệnh nhân khi đo: Nếu người bệnh không giữ yên cơ thể, cử động cơ bắp có thể gây nhiễu sóng, làm sai lệch kết quả.
- Vị trí đặt điện cực không đúng: Các điện cực cần được gắn đúng vị trí trên cơ thể để thu nhận tín hiệu tim chính xác. Nếu dán sai chỗ, dữ liệu thu được có thể không phản ánh đúng tình trạng tim mạch.
- Dùng thuốc trước khi đo: Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc huyết áp, thuốc tim mạch hoặc thuốc an thần, có thể ảnh hưởng đến nhịp tim và làm thay đổi kết quả điện tâm đồ.
- Ảnh hưởng từ yếu tố bên ngoài: Nhiệt độ phòng, thiết bị điện tử xung quanh hoặc căng thẳng tâm lý của bệnh nhân cũng có thể gây nhiễu điện tâm đồ.
Cần chuẩn bị gì trước khi làm điện tâm đồ?
Thông thường, bạn không cần chuẩn bị đặc biệt. Tuy nhiên, nên mặc trang phục thoải mái, tránh caffeine và thuốc lá trước khi đo. Bác sĩ sẽ hướng dẫn cụ thể nếu cần thiết. Để có kết quả điện tâm đồ chính xác, hãy:
- Thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc bạn đang dùng.
- Tránh caffeine, nicotine và chất kích thích vài giờ trước khi đo.
- Tránh vận động mạnh trước khi kiểm tra.
- Thư giãn, thở đều và nằm yên trong quá trình đo.
- Báo cho bác sĩ nếu bạn cảm thấy khó chịu.
- Lựa chọn cơ sở y tế uy tín.
- Tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ.
Ngoài điện tâm đồ, còn có những xét nghiệm nào khác để đánh giá sức khỏe tim mạch?
Tuy điện tâm đồ là công cụ quan trọng giúp phát hiện các bất thường về tim. Tuy nhiên, điện tâm đồ không thể thay thế hoàn toàn các phương pháp kiểm tra sức khoẻ tim mạch khác. nếu bác sĩ nghi ngờ có những bất thường nhưng điện tâm đồ không phát hiện được, người bệnh có thể phải thực hiện thêm siêu âm tim, xét nghiệm men tim, chụp CT động mạch vành,… Xem thêm:
- Đau thắt ngực – Dấu hiệu cảnh báo bệnh mạch vành không nên bỏ qua.
- Bệnh mạch vành: dấu hiệu, nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị.
Trên đây là bài viết hướng dẫn cách xác định thông số điện tâm đồ bình thường cùng các yếu tố liên quan khác. Hãy chia sẻ bài viết hữu ích này đến mọi người xung quanh nhé. Nguồn tham khảo chung: 1. Normal Electrocardiography (ECG) Intervals
- Link tham khảo: https://emedicine.medscape.com/article/2172196-overview?form=fpf
- Ngày tham khảo: 06/5/2025
2. Normal ECG
- Link tham khảo: https://elentra.healthsci.queensu.ca/assets/modules/ECG/normal_ecg.html
- Ngày tham khảo: 06/5/2025
3. The Normal ECG
- Link tham khảo: https://geekymedics.com/the-normal-ecg/
- Ngày tham khảo: 06/5/2025
