Phân biệt cườm khô và cườm nước: Bệnh nào nguy hiểm hơn?

Ngày cập nhật: 21/04/25

Tác giả: Đội ngũ biên tập Docosan

Cườm khô và cườm nước là hai bệnh lý mắt phổ biến, đặc biệt ở người từ trung niên trở lên. Tuy có biểu hiện khác nhau, nhưng cả hai đều có thể dẫn đến mất thị lực nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Vậy cườm khô và cườm nước khác nhau như thế nào và bệnh nào nguy hiểm hơn? Hãy cùng Docosan tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Tóm tắt nội dung

1 Bệnh cườm mắt là gì?
2 Phân biệt cườm khô và cườm nước
3 Cườm nước và cườm khô, bệnh nào nguy hiểm hơn?
4 Biện pháp hạn chế nguy cơ mắc bệnh cườm khô và cườm nước
5 Một số câu hỏi liên quan
- 5.1 Bệnh cườm khô và cườm nước có liên quan gì với nhau không?
- 5.2 Bạn có thể bị cườm khô và cườm nước cùng lúc không?

Bệnh cườm mắt là gì?

Cườm mắt là tên gọi chung của 2 loại bệnh gồm cườm khô và cườm nước (đục thủy tinh thể và glaucoma)

Trong y học, “cườm mắt” là cách gọi dân gian để chỉ hai bệnh lý khác nhau là cườm khô và cườm nước, cụ thể như sau:

Cườm khô (đục thủy tinh thể): Là tình trạng thủy tinh thể trong mắt trở nên mờ đục, khiến ánh sáng không đi qua được để tạo hình ảnh rõ nét. Bệnh phát triển chậm, thường liên quan đến tuổi tác.
Cườm nước (Glaucoma): Là bệnh xảy ra khi áp lực bên trong nhãn cầu tăng cao, gây tổn thương thần kinh thị giác. Cườm nước có thể xảy ra nhanh và đột ngột, gây mất thị lực không hồi phục nếu không điều trị kịp thời.

Phân biệt cườm khô và cườm nước

So sánh triệu chứng bệnh

Triệu chứng	Cườm khô (Đục thủy tinh thể)	Cườm nước (Tăng nhãn áp)
Giai đoạn sớm/ Triệu chứng ban đầu	Nhìn mờ như có lớp sương trước mắt Khó nhìn trong điều kiện ánh sáng yếu hoặc vào ban đêm Màu sắc nhìn thấy kém tươi, bị phai nhạt	Glaucoma góc mở: Thường tiến triển âm thầm, ít hoặc không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu Có thể mất thị lực ngoại vi một cách từ từ, khó nhận biết.
Giai đoạn muộn/ Triệu chứng tiến triển	Nhìn đôi Thấy lóa sáng, đặc biệt khi nhìn vào đèn Cần nhiều ánh sáng hơn để đọc hoặc làm việc Giảm thị lực trung tâm nhưng không gây đau nhức mắt	Glaucoma góc mở: Mất thị lực ngoại vi ngày càng rõ rệt, tầm nhìn thu hẹp như nhìn qua ống Thị lực giảm chậm và từ từ, người bệnh dễ chủ quan bỏ qua. Glaucoma góc đóng (cấp tính): Đau mắt dữ dội, có thể kèm theo nhức đầu, buồn nôn Mắt đỏ, sưng và có cảm giác căng tức Thị lực giảm nhanh chóng, nhìn thấy quầng sáng bao quanh đèn

Triệu chứng

Cườm khô (Đục thủy tinh thể)

Cườm nước (Tăng nhãn áp)

Giai đoạn sớm/ Triệu chứng ban đầu

Nhìn mờ như có lớp sương trước mắt
Khó nhìn trong điều kiện ánh sáng yếu hoặc vào ban đêm
Màu sắc nhìn thấy kém tươi, bị phai nhạt

Glaucoma góc mở:

Thường tiến triển âm thầm, ít hoặc không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu
Có thể mất thị lực ngoại vi một cách từ từ, khó nhận biết.

Giai đoạn muộn/ Triệu chứng tiến triển

Nhìn đôi
Thấy lóa sáng, đặc biệt khi nhìn vào đèn
Cần nhiều ánh sáng hơn để đọc hoặc làm việc
Giảm thị lực trung tâm nhưng không gây đau nhức mắt

Glaucoma góc mở:

Mất thị lực ngoại vi ngày càng rõ rệt, tầm nhìn thu hẹp như nhìn qua ống
Thị lực giảm chậm và từ từ, người bệnh dễ chủ quan bỏ qua.

Glaucoma góc đóng (cấp tính):

Đau mắt dữ dội, có thể kèm theo nhức đầu, buồn nôn
Mắt đỏ, sưng và có cảm giác căng tức
Thị lực giảm nhanh chóng, nhìn thấy quầng sáng bao quanh đèn

Với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa hàng đầu, trang thiết bị hiện đại, phục vụ đa dạng các dịch vụ khám và điều trị mắt, mời bạn tham khảo Bệnh Viện Mắt Sài Gòn

So sánh nguyên nhân gây bệnh

Sau đây là các nguyên nhân gây bệnh của 2 tình trạng cườm khô và cườm nước: Cườm khô:

Lão hóa tự nhiên của thủy tinh thể (người trên 60 tuổi)
Tác động từ tia UV, môi trường ô nhiễm
Biến chứng sau chấn thương hoặc phẫu thuật mắt
Bệnh lý nền như tiểu đường, viêm màng bồ đào
Sử dụng corticoid dài ngày

Cườm nước:

Tăng nhãn áp nguyên phát (thường do di truyền)
Thủy dịch bị tắc nghẽn làm tăng áp suất nội nhãn
Chấn thương, viêm mắt, hoặc biến chứng sau mổ
Sử dụng thuốc chứa corticoid kéo dài
Bệnh lý mắt bẩm sinh hoặc thoái hóa võng mạc

So sánh cách điều trị

Cườm khô (Đục thủy tinh thể):

Ở giai đoạn đầu, bệnh nhân thường được chỉ định đeo kính thuốc để cải thiện tạm thời tình trạng nhìn mờ.
Khi thị lực suy giảm nặng và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật thay thủy tinh thể.
Đây là một thủ thuật phổ biến, trong đó thủy tinh thể bị đục được loại bỏ và thay bằng thủy tinh thể nhân tạo.

Cườm nước (Tăng nhãn áp):

Điều trị thường bắt đầu bằng thuốc nhỏ mắt nhằm giảm áp lực nội nhãn.
Nếu thuốc không hiệu quả, có thể sử dụng liệu pháp laser hoặc phẫu thuật tạo đường thoát thủy dịch để cải thiện sự lưu thông dịch trong mắt.
Người bệnh cần theo dõi suốt đời vì cườm nước là bệnh mạn tính, có nguy cơ tiến triển âm thầm và gây tổn thương không hồi phục cho dây thần kinh thị giác.

So sánh khả năng hồi phục thị lực sau phẫu thuật

Phẫu thuật đục thủy tinh thể điều trị dứt điểm, còn cườm nước chỉ để giảm các biến chứng bệnh

Cườm khô: Phẫu thuật thay thủy tinh thể thường mang lại kết quả thị lực rất khả quan, nhất là khi không có các bệnh lý mắt kèm theo như thoái hóa điểm vàng hay cườm nước. Nhiều bệnh nhân có thể khôi phục gần như hoàn toàn thị lực, thậm chí không còn phải đeo kính sau mổ, tùy vào loại thủy tinh thể nhân tạo được sử dụng. Tỷ lệ thành công cao, biến chứng thấp nếu được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm.

Cườm nước: Mục tiêu chính của phẫu thuật là ngăn ngừa tổn thương thị lực tiếp theo chứ không thể phục hồi phần thị lực đã mất. Dây thần kinh thị giác bị tổn thương do cườm nước không thể tái tạo, nên những vùng mù vĩnh viễn không thể cải thiện. Sau phẫu thuật, bệnh nhân vẫn cần duy trì điều trị và theo dõi thường xuyên để giữ áp suất nội nhãn trong mức an toàn.

Cườm nước và cườm khô, bệnh nào nguy hiểm hơn?

Cả cườm nước và cườm khô đều là những bệnh lý về mắt nghiêm trọng, có thể dẫn đến mù lòa nếu không điều trị kịp thời

Cả cườm nước và cườm khô đều là những bệnh lý về mắt nghiêm trọng, có thể dẫn đến mù lòa vĩnh viễn nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, mức độ nguy hiểm của hai bệnh này không hoàn toàn giống nhau:

Cườm nước (tăng nhãn áp) thường được đánh giá nguy hiểm hơn vì bệnh có thể tiến triển âm thầm hoặc rất nhanh, gây tổn thương không hồi phục cho dây thần kinh thị giác. Trong nhiều trường hợp, bệnh nhân không hề có triệu chứng rõ ràng cho đến khi mất thị lực ngoại vi. Nếu không can thiệp sớm, sẽ ảnh hưởng cả thị lực trung tâm và dẫn đến mù lòa.
Cườm khô (đục thủy tinh thể) tiến triển chậm hơn, không gây đau và có thể điều trị hiệu quả bằng phẫu thuật thay thủy tinh thể. Nếu được can thiệp đúng lúc, thị lực thường có khả năng hồi phục tốt. Tuy nhiên, nếu để lâu không điều trị, thủy tinh thể đục hoàn toàn cũng có thể khiến người bệnh mất hoàn toàn thị lực.

Biện pháp hạn chế nguy cơ mắc bệnh cườm khô và cườm nước

Kiểm tra mắt thường xuyên để phát hiện sớm các vấn đề về mắt, đặc biệt là cườm khô và cườm nước

Dưới đây là một số biện pháp đơn giản mà bạn có thể thực hiện để hạn chế bệnh cườm khô và cườm nước như:

Đeo kính râm chống tia UV: Bảo vệ mắt khỏi tia cực tím để giảm nguy cơ cườm khô và các bệnh về mắt khác.
Không hút thuốc, hạn chế rượu bia: Giảm nguy cơ mắc cườm khô và cườm nước bằng cách tránh các tác nhân gây hại từ thuốc lá và rượu.
Kiểm soát các bệnh mãn tính: Kiểm soát tiểu đường và huyết áp để giảm nguy cơ bệnh về mắt.
Chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa: Ăn thực phẩm giàu vitamin C, E và lutein để bảo vệ mắt khỏi lão hóa.
Khám mắt định kỳ từ tuổi 40: Kiểm tra mắt thường xuyên để phát hiện sớm các vấn đề về mắt.
Tránh dùng thuốc nhỏ mắt có chứa corticoid: Hạn chế sử dụng thuốc nhỏ mắt chứa corticoid, vì có thể gây tăng nhãn áp và dẫn đến cườm nước.

Bệnh viện Mắt Sài Gòn là nơi cung cấp các dịch vụ khám và điều trị chuyên sâu, giúp hạn chế nguy cơ mắc cườm nước và cườm khô. Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, bệnh viện sử dụng các phương pháp tiên tiến để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh lý về mắt, giúp bảo vệ thị lực lâu dài. Bệnh viện còn tổ chức các chương trình khám mắt định kỳ, đặc biệt là đối với những người có nguy cơ cao, giúp phòng ngừa hiệu quả cườm nước và cườm khô.

Một số câu hỏi liên quan

Bệnh cườm khô và cườm nước có liên quan gì với nhau không?

Cườm khô và cườm nước đều là các bệnh lý về mắt, nhưng chúng có nguyên nhân và cơ chế khác nhau. Tuy nhiên, cả hai đều có thể dẫn đến mất thị lực nếu không được điều trị kịp thời.

Bạn có thể bị cườm khô và cườm nước cùng lúc không?

Có, một người có thể mắc cả cườm khô và cườm nước cùng lúc, đặc biệt là ở những người cao tuổi. Mỗi bệnh lý ảnh hưởng đến mắt theo cách khác nhau, một bên mắt có thể bị đục thủy tinh thể (cườm khô) trong khi mắt còn lại có thể gặp vấn đề với áp suất nhãn cầu (cườm nước).

Xem thêm:

Hiểu rõ sự khác biệt giữa cườm khô và cườm nước sẽ giúp bạn chủ động trong việc phòng ngừa và điều trị. Đừng chần chừ khi có dấu hiệu bất thường về mắt – hãy khám ngay! Nếu thấy bài viết hữu ích, đừng quên chia sẻ hoặc theo dõi Docosan để cập nhật thêm nhiều thông tin sức khỏe hữu ích nhé!

Nguồn tham khảo

1. Glaucoma vs cataracts: What’s the difference?