Đại tràng là một bộ phận quan trọng trong hệ tiêu hóa của con người. Khi đại tràng mắc bệnh thì đa phần sử dụng một mình các thuốc đại tràng cũng khó điều trị khỏi hẳn bệnh mà phải áp dụng phối hợp nhiều phương pháp điều trị ngoại khoa với thay đổi chế độ ăn uống. Sau đây hãy cùng Docosan điểm qua về đại tràng và các bệnh thường gặp ở đại tràng qua bài viết dưới đây.
Tóm tắt nội dung
Đại tràng là gì?
Đại tràng là đoạn cuối cùng trong hệ thống ống tiêu hóa, nó gắn với hậu môn bằng đoạn trực tràng.
Đại tràng có vai trò quan trọng trong hệ tiêu hóa, giúp nhận biết thức ăn đã được dạ dày co bóp thành dịch lỏng, qua ruột non để ruột non hấp thu các chất dinh dưỡng đầu tiên và sau đó được đẩy xuống đại tràng và cùng với sự phân hủy của vi khuẩn có trong đại tràng, thức ăn và điện giải trong các chất dịch lỏng còn lại cũng sẽ được đại tràng hấp thu tối đa và sẽ tạo thành bã thức ăn từ những chất không tiêu hóa được hoặc không có ích cho cơ thể.
Đến khi đủ lượng thì đại tràng sẽ diễn ra quá trình đại tiện nhằm đẩy các chất thải ra khỏi cơ thể. Đầu tiên, đại tràng sẽ hoạt động co bóp để đẩy chất thải từ đại tràng xuống trực tràng. Các dây thần kinh liên kết truyền thông tin đến vỏ đại não. Vỏ đại não phản hồi thông tin bằng cách tạo cảm giác muốn đi đại tiện. Khi đó, trực tràng vận động để đẩy chất thải ra bên ngoài qua ống hậu môn.
Các bệnh đại tràng thường gặp?
Vì đại tràng là một bộ phận chứa bã thức ăn nên đại tràng là nơi chứa nhiều vi khuẩn có hại có thể gây bệnh nếu có cơ hội.
Các bệnh đại tràng thường gặp gồm:
Viêm đại tràng
Khi vi khuẩn xâm nhập vào đại tràng sẽ gây ra tình trạng viêm đại tràng. Các thương tổn ở đại tràng có thể khu trú chỉ tại một vài điểm hoặc cũng có thể lan rộng khắp niêm mạc đại tràng với nhiều mức độ khác nhau. Ở mức độ nhẹ, niêm mạc đại tràng kém bền vững và dễ bị chảy máu. Còn ở mức độ nặng thì các vết viêm sẽ dễ bị loét, xung huyết, thậm chí tạo thành các ổ áp-xe nhỏ.
Viêm đại tràng cấp tính thường biểu hiện theo từng đợt. Và nếu không được điều trị sớm, bệnh sẽ dễ tiến triển nặng thành viêm đại tràng mãn tính nguy hiểm và khó điều trị hơn. Các biến chứng bệnh viêm đại tràng có thể gặp gồm phình giãn đại tràng, nhiễm trùng huyết, thủng ruột, ung thư đại tràng, …
Xuất huyết tiêu hóa
Là một trong những biến chứng nặng nề của bệnh đại tràng, xảy ra khi đại tràng bị tổn thương nghiêm trọng. Lúc này, đại tràng bị sưng, viêm loét lan rộng làm giãn nở mạch máu và gây xuất huyết ở lớp niêm mạc đại tràng, dẫn đến tiêu phân đỏ hoặc đen.
Bệnh lý này hết sức nguy hiểm vì nếu không được chữa trị sớm sẽ dẫn đến chảy máu ồ ạt khó cầm, thủng đại tràng, hoặc dẫn đến ung thư.
Ung thư đại tràng
Ung thư đại tràng hay còn gọi là ung thư ruột già là bệnh lý đặc biệt nguy hiểm ở đại tràng và một trong các loại ung thư thường gặp ở Việt Nam cũng như trên thế giới.
Bệnh gây ra bởi sự hình thành các khối u ác tính, có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trong đại tràng (đại tràng sigma, đại tràng xuống, đại tràng ngang, đại tràng lên và manh tràng) và ngày càng lan rộng nếu không được kiềm hãm bằng các phương pháp y khoa hiệu quả.
Ung thư đại tràng là một trong những loại ung thư đường tiêu hóa có tiên lượng tốt trong trường hợp phát hiện khi bệnh còn ở giai đoạn sớm hoặc các tổn thương tiền ung thư.
Tuy nhiên ung thư đại tràng thường khó phát hiện ở giai đoạn đầu, đến khi phát hiện thì bệnh đã ở giai đoạn nặng, việc điều trị là vô cùng khó khăn. Nếu phát hiện muộn, các khối u có thể di căn sang những bộ phận khác của cơ thể. Lúc này cơ hội sống của người bệnh là rất mong manh.
Nguyên nhân gây ung thư đại tràng bao gồm:
- Polyp đại tràng: Là nguyên nhân quan trọng gây ung thư đại tràng. Số lượng polyp càng nhiều thì tỷ lệ ung thư hoá càng cao.
- Các bệnh đại tràng mãn tính: Ung thư đại tràng có thể phát sinh trên tổn thương của các bệnh: viêm loét đại tràng mãn tính…
- Chế độ ăn uống ít chất bã, nhiều mỡ và đạm động vật: Chế độ ăn này làm thay đổi vi khuẩn yếm khí ở đại tràng, biến acid mật và cholesterol thành những chất gây ung thư.
Polyp đại tràng
Polyp đại tràng là các tế bào, tổ chức tân sinh được tạo ra do sự tăng sinh tế bào, tổ chức quá mức quá mức hình thành khối nhỏ ngay trên niêm mạc đại tràng. Thông thường, các khối polyp phần lớn là lành tính, không gây hại.
Tuy nhiên cũng sẽ có những trường hợp là ác tính hoặc bị biến đổi thành ung thư ác tính nếu như không được phát hiện và điều trị kịp thời, đúng cách. Nếu không được cắt bỏ sớm, các khối polyp sẽ phát triển lớn hơn và có nguy cơ làm tắc ruột, gây đau quặn vùng bụng và kèm theo nôi mửa.
Nguyên nhân chính gây nên polyp đại tràng liên quan đến yếu tố gia đình hoặc chế độ ăn nhiều chất béo, nhiều thịt đỏ hay ăn ít chất xơ đều có khả năng cao mắc bệnh. Ngoài ra 2 yếu tố nguy cơ thường gặp là hút thuốc lá và béo phì cũng sẽ làm tăng tỉ lệ mắc polyp đại tràng.
Việc phát hiện xử lý polyp bằng nội soi, phòng ngừa ung thư đại tràng là điều cần thiết. Trong đó điều chỉnh lối sống là rất quan trọng, giúp người bệnh cải thiện được tình trạng bệnh bao gồm chế độ ăn ít chất béo và ăn nhiều các loại trái cây, rau,… Ngoài ra cũng cần lưu ý duy trì trọng lượng cơ thể cũng như là tránh sử dụng các chất kích thích như thuốc lá, rượu bia.
Hội chứng ruột kích thích
Hội chứng ruột kích thích là một rối loạn thường gặp có ảnh hưởng đến đại tràng.
Hội chứng này thường gây co thắt, đau bụng, chướng bụng, đầy hơi, tiêu chảy và táo bón. Đây là một tình trạng mãn tính cần phải kiểm soát dài hạn.
Các tên gọi khác của Hội chứng ruột kích thích gồm Viêm đại tràng co thắt, bệnh đại tràng chức năng, viêm đại tràng mạn tính.
Bệnh thường gặp ở những người làm việc trong môi trường căng thẳng, mệt mỏi, hay lo âu hoặc những người có thói quen sinh hoạt không điều độ, ăn uống không đúng giờ.
Triệu chứng thường thấy của viêm đại tràng co thắt mạn tính là:
- Khi đi ngoài có lúc bị táo bón hoặc tiêu chảy nhiều lần trong ngày, có lúc đi ngoài phân lỏng, phân thường ko thành khuôn, nát, hoặc có thể táo bón tiêu chảy xen kẽ lẫn nhau.
- Có cảm giác chướng bụng, đầy hơi, nhiều lúc có cảm giác khó chịu dọc theo khung đại tràng
- Xuất hiện tình trạng đau bụng âm ỉ ở bụng dưới hoặc dọc khung đại tràng. Cảm giác đau tăng lên sau khi ăn hoặc trước khi đi đại tiện.
- Chán ăn, ăn không ngon miệng, mệt mỏi, ngủ không ngon giấc, hay nóng giận,… là những triệu chứng thường thấy của hội chứng ruột kích thích
Đại tràng là cơ quan tiêu hóa quan trọng của cơ thể. Đại tràng có chứa nhiều vi khuẩn nên khi cơ thể suy yếu sẽ rất dễ mắc bệnh, đặc biệt là các bệnh lý sau: hội chứng ruột kích thích, ung thư đại tràng, viêm đại tràng, …
Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị.
