Khám dạ dày không cần nội soi bằng phương pháp nào? Chẩn đoán bệnh gì?

Theo dõi Docosan trên

Với cuộc sống hiện đại ngày nay, các bệnh về tiêu hoá ngày càng trẻ hoá. Chính vì vậy, việc khám dạ dày định kỳ là điều thiết yếu ở mọi lứa tuổi. Tuy nhiên nhiều người vẫn cảm thấy lo lắng khi phải tiến hành nội soi trong quá trình khám dạ dày. Vậy khám dạ dày không cần nội soi bằng phương pháp nào? Dùng để chẩn đoán bệnh gì? Hãy cùng Docosan tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Có nên thực hiện khám dạ dày không cần nội soi?

Nội soi là thủ thuật phổ biến hiện nay được áp dụng trong việc chẩn đoán các bệnh lý ở dạ dày và cơ quan tiêu hóa. Tuy nhiên, thủ thuật này có thể không phù hợp với một số trường hợp như:

• Nghi ngờ thủng đường tiêu hoá trên, bỏng dạ dày do uống acid.
• Người bệnh suy hô hấp nặng có thể khám dạ dày không cần nội soi.
• Suy tim nặng, rối loạn nhịp tim, bệnh nhân chưa ổn định sau nhồi máu cơ tim là những trường hợp có thể được chỉ định khám dạ dày không cần nội soi.
• Huyết áp thấp.
• Người bệnh suy nhược, già yếu.
• Phụ nữ đang có thai.
• Người có túi phình lớn ở động mạch chủ.

Với những trường hợp trên, bác sĩ có thể đề nghị khám dạ dày không cần nội soi để kịp thời chẩn đoán tình trạng sức khỏe mà vẫn đảm bảo không ảnh hưởng đến sức khoẻ tổng thể. Docosan gợi ý đến bạn phòng khám Thuận Mỹ Sài Gòn – một địa chỉ khám và điều trị bệnh đa khoa uy tín tại Thành phố Hồ Chí Minh. Với đội ngũ bác sĩ, chuyên gia dày dặn kinh nghiệm cùng với các thiết bị y tế hiện đại tân tiến, phòng khám cung cấp các dịch vụ trong điều trị các bệnh liên quan đến tiêu hoá, trong đó có các phương pháp khám dạ dày không cần nội soi. Mời bạn tham khảo phòng khám và đặt lịch hẹn nhanh chóng tại đây:

Những phương pháp khám dạ dày không cần nội soi

Khám triệu chứng lâm sàng

Khám triệu chứng lâm sàng là phương pháp chẩn đoán truyền thống khi khám dạ dày không cần nội soi. Khi thăm khám, bác sĩ sẽ đặt câu hỏi về các triệu chứng mà bạn gặp phải, thời gian/tần suất xuất hiện triệu chứng, mức độ,… Thông qua các biểu hiện này, bác sĩ có khoanh vùng vấn đề về dạ dày mà bạn có khả năng mắc phải.

• Đau thượng vị: Đau thượng vị khi no có thể là dấu hiệu của viêm loét dạ dày. Trong trường hợp đau thượng vị, khi đó có thể do loét tá tràng gây ra.
• Cơn đau thượng vị có xu hướng đau lan ra: Cơn đau lan lên trên, sang bên trái thường do loét dạ dày. Ngược lại, nếu cơn đau lan sang phải và lan ra sau lưng có thể là dấu hiệu của loét hành tá tràng.
• Đặc điểm của cơn đau: Cơn đau xảy ra ở bất cứ thời điểm nào trong ngày, đây có thể là dấu hiệu của ung thư dạ dày hoặc viêm dạ dày – tá tràng. Còn với những cơn đau có chu kỳ thì khả năng là do loét dạ dày hoặc loét tá tràng gây ra.
• Ợ chua: Đây là dấu hiệu của hẹp môn vị, trào ngược dạ dày thực quản, viêm dạ dày tá tràng, rối loạn chức năng cơ vòng tâm vị.
• Chảy máu (đại tiện phân đen, phân có màu sẫm): Triệu chứng cảnh báo ung thư dạ dày, u dạ dày lành tính, viêm dạ dày cấp tính, loét dạ dày, loét hành tá tràng,…
• Nôn và buồn nôn: Triệu chứng do viêm dạ dày, ung thư dạ dày, hẹp môn vị, loét dạ dày và xuất huyết dạ dày gây ra.

Nếu có bất cứ triệu chứng nào khác, bạn nên thông báo với bác sĩ trong quá trình khám dạ dày không cần nội soi, từ đó giúp việc chẩn đoán kết quả được chính xác nhất.

Chụp X-quang tiêu hóa

Chụp X quang có thể phát hiện một số dấu hiệu như: thay đổi niêm mạc to, nhỏ hoặc không đều; rối loạn vận động (co thắt, xoắn dạ dày); sự thay đổi thành dạ dày như: có ổ đọng thuốc ở bờ cong nhỏ, bờ cong lớn, có đoạn cứng, biến dạng hành tá tràng, các khối u dạ dày; thoát vị hoành… Tuy nhiên, hình ảnh từ chụp X quang dạ dày sẽ không phản ánh được tình trạng viêm loét, mức độ tổn thương tại dạ dày cũng như các polyp nhỏ hay mầm mống gây ung thư. Do đó, bác sĩ khó có thể chẩn đoán và kết luận chính xác bệnh lý dạ dày mà người bệnh gặp phải. Chính vì thế, bên cạnh kỹ thuật khám dạ dày không cần nội soi này, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh thực hiện một số xét nghiệm cần thiết khác.

Test HP dạ dày

Để xác định sự hiện diện của vi khuẩn HP trong dạ dày, người bệnh có thể được chỉ định nội soi hoặc sinh thiết mô. Tuy nhiên, với những trường hợp không thể áp dụng kỹ thuật này, bác sĩ có thể đề nghị bạn thực hiện các phương pháp khám dạ dày không cần nội soi như xét nghiệm phân, xét nghiệm máu hay test hơi thở,… Mời bạn tham khảo thêm:

• Xét nghiệm vi khuẩn HP ở đâu? Top 8 địa điểm uy tín, an toàn
• Xét nghiệm sinh thiết bao nhiêu tiền? Nên thực hiện ở đâu?

Xét nghiệm phân

Vi khuẩn HP sinh sống trong dạ dày của con người, chúng có thể đi theo thức ăn xuống đường ruột và được thải ra bên ngoài. Do đó, xét nghiệm phân cũng có thể được ứng dụng để tìm sự hiện diện của loại vi khuẩn này. Một lượng phân nhỏ của người bệnh được đưa vào ống nghiệm, các hóa chất và chất tạo màu sẽ được đưa vào cùng để quan sát phản ứng. Kỹ thuật viên sẽ sử dụng giấy quỳ để đánh giá màu của dung dịch trong ống nghiệm và đưa ra kết quả. Việc xét nghiệm phân chỉ giúp xác định được người bệnh có dương tính với vi khuẩn HP hay không và có thể sử dụng để tầm soát bệnh ung thư đại trực tràng.

Xét nghiệm máu

Khi nhiễm HP, cơ thể sẽ tạo ra kháng thể ức chế và ngăn chặn hoạt động của loại vi khuẩn này. Xét nghiệm máu thường được thực hiện để tìm kháng thể tương ứng. Tuy nhiên, xét nghiệm máu thường không cho kết quả chính xác khi người bệnh đã thực hiện các biện pháp điều trị.

Xét nghiệm gastrin

Xét nghiệm gastrin thường được chỉ định nếu người bệnh bị nghi ngờ mắc hội chứng Zollinger-Ellison. Hội chứng này xuất hiện khi dạ dày hình thành khối u gastrinoma – khối u này sản sinh gastrin – một hormone kích thích tăng sinh dịch vị. Khi thực hiện xét nghiệm này, bạn cần nhịn ăn và không dùng rượu, chất kích thích,… trong 12 giờ. Sau đó bác sĩ sẽ lấy máu để kiểm tra và đánh giá Nồng độ gastrin thông thường khoảng < 100pg/ ml hoặc <48 mol/l. Nếu kết quả thu được cao hơn, bạn có thể mắc phải hội chứng Zollinger-Ellison, ung thư dạ dày, hẹp môn vị và loét dạ dày tá tràng.

Xét nghiệm pepsinogen I, II

Pepsinogen là tiền chất của pepsin (thành phần có khả năng phân hủy protein trong thực phẩm). Việc xét nghiệm pepsinogen có thể được thực hiện nhằm chẩn đoán tình trạng viêm loét dạ dày mạn tính, nhiễm vi khuẩn HP, tầm soát ung thư dạ dày,… Người bệnh được lấy khoảng 2 ml máu để làm xét nghiệm, và kết quả sẽ có sau khoảng 2 giờ.

Test hơi thở

Nếu nhiễm vi khuẩn, khí ure trong cơ quan tiêu hóa sẽ bị phân hủy và tạo thành khí carbonat. Nếu kết quả phân tích cho thấy nồng độ carbonat sau khi dùng thuốc cao hơn, bác sĩ có thể kết luận người bệnh dương tính với vi khuẩn HP.

Khám dạ dày không cần nội soi để chẩn đoán bệnh nào?

Khám dạ dày là bước quan trọng giúp phát hiện và điều trị sớm các bệnh lý liên quan đến cơ quan tiêu hoá. Khám dạ dày không cần nội soi để chẩn đoán các bệnh lý như:

• Viêm loét dạ dày – tá tràng.
• Nhiễm vi khuẩn HP.
• Xuất huyết tiêu hóa nhẹ.
• Trào ngược dạ dày – thực quản (GERD).
• Hội chứng Zollinger-Ellison.
• Tầm soát ung thư dạ dày sớm.

Những lưu ý khi khám dạ dày không cần nội soi

Khám dạ dày không cần nội soi chỉ nên thực hiện với những trường hợp không thể nội soi dạ dày vì phần lớn các phương pháp đều có nhiều hạn chế và gây khó khăn trong việc chẩn đoán bệnh lý phức tạp tại dạ dày. Trong khi đó, kỹ thuật nội soi giúp bác sĩ quan sát rõ nét bề mặt niêm mạc dạ dày, đồng thời có thể sinh thiết mô để tìm vi khuẩn HP và tầm soát ung thư. Vì vậy nếu không thuộc nhóm đối tượng chống chỉ định nội soi dạ dày, bạn nên thực hiện nội soi dạ dày để việc chẩn đoán chính xác nhất. Những lưu ý khi khám dạ dày không cần nội soi như:

• Cần nhịn ăn theo yêu cầu của bác sĩ trước khi làm các xét nghiệm.
• Không sử dụng thuốc kháng acid, kháng sinh hoặc thuốc ức chế bơm proton trước khi xét nghiệm HP vì có thể ảnh hưởng đến kết quả.
• Tránh uống rượu, bia, cà phê hoặc hút thuốc lá trước khi làm các xét nghiệm.

Các câu hỏi thường gặp

Chụp X-quang tiêu hoá có phát hiện ung thư dạ dày?

Chụp X quang dạ dày bao nhiêu tiền?

Chụp X quang nói chung và chụp X quang dạ dày nói riêng là phương pháp chẩn đoán hình ảnh được sử dụng phổ biến tại hầu hết các cơ sở y tế trên cả nước. Kỹ thuật chụp X quang dạ dày có chi phí hợp lý (từ 130.000 nghìn đồng). Chi phí chụp X quang tại mỗi cơ sở y tế sẽ có sự chênh lệch phụ thuộc vào các yếu tố như cơ sở vật chất, trang thiết bị chụp X quang, có xét nghiệm ruột non hay không…

Khám dạ dày không nội soi có cần nhịn ăn không?

Trường hợp khám dạ dày không nội soi thì bạn không cần phải nhịn ăn. Tuy nhiên bạn cần trao đổi lại với bác sĩ về các loại thuốc bạn đang sử dụng và các lưu ý khác trước khi tiến hành khám dạ dày. Trên đây là thông tin về các phương pháp khám dạ dày mà không cần nội soi. Để đảm bảo kết quả khám chính xác, người bệnh cần tuân thủ các hướng dẫn trước, trong và sau khi thực hiện kiểm tra. Nếu bạn có các triệu chứng bất thường hoặc nằm trong nhóm đối tượng nguy cơ cao, đừng chủ quan mà hãy chủ động khám dạ dày định kỳ để bảo vệ sức khỏe tiêu hóa một cách tốt nhất. Hãy cùng chia sẻ bài viết hữu ích này đến mọi người xung quanh nhé. Xem thêm:

• 5 bác sĩ chữa dạ dày giỏi ở TPHCM được nhiều người tin tưởng.
• Top 4 phòng khám đau bao tử tại TP.HCM.
• Nội soi dạ dày ở đâu tốt nhất TPHCM? Top 5 địa điểm uy tín.

Tài liệu tham khảo: 1. Non-endoscopic biopsy techniques: a review

• Link tham khảo: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29241376/
• Ngày tham khảo: 03/5/2025.